Sht, Tet 12, 2024
Banner Top
Banner Top
Çfarë është sëmundja e gravës?

Sëmundja e Graves është shkaku më i zakonshëm i tiroides tepër aktive (hipertiroidizmi). Eshtë një sëmundje autoimune, një sulm në gjëndrën tiroide nga sistemi imunitar i vetë një personi. Gjëndra tiroide është një organ në formë fluture që shtrihet sheshtë në fyt. Prodhon hormonet thyoksinë (T4) dhe trijodothyronine (T3) dhe luan një rol të rëndësishëm në kontrollin e metabolizmit të trupit.Prodhimi i hormonit tiroide rregullohet normalisht në një mekanizëm kthyes që përfshin gjëndrrën e hipofizës, një organ me madhësi bizele në bazën e trurit. Hipofiza prodhon hormonin stimulues të tiroides (TSH), i cili nga ana tjetër stimulon prodhimin e T4 dhe T3.

Me sëmundjen Graves, prodhohet një autoantitrupë e quajtur imunoglobulinë stimuluese e tiroides (TSI). TSI vepron si TSH dhe bën që gjëndra tiroide të prodhojë hormonin e tepërt të tiroides. Me kalimin e kohës, kjo mund të bëjë që gjëndra tiroide të zmadhohet.Sipas Institutit Kombëtar të Shëndetit, sëmundja Graves prek pothuajse 10 milion njerëz, dhe është 5 deri 10 herë më e zakonshme tek gratë sesa burrat. Sëmundja e Graves zakonisht paraqitet në moshën e mesme, por mund të ndodhë edhe tek fëmijët ose të moshuarit. Njerëzit me sëmundje të tjera autoimune dhe njerëzit me anëtarët e familjes që kanë sëmundje Graves janë në një rrezik të rritur të zhvillimit të sëmundjes.Sëmundja e Graves mund të shkaktojë një gamë të gjerë shenjash dhe simptomash. Ato kanë tendencë të zhvillohen ngadalë, shpesh duke filluar si të lehta dhe duke shkuar pa u vënë re në fillim, dhe pastaj përkeqësohen në mënyrë progresive. Njerëz të ndryshëm mund të pësojnë një kombinim të ndryshëm të simptomave në periudha të ndryshme.

Sëmundja e Graves mund të shkaktojë një gjendje të njohur si egzofthalmos ose Ophthalmopathy Graves. Me këtë gjendje, indet mund të krijohen pas mollëzave të syrit dhe qepallat mund të tërhiqen, duke çuar në një sy karakteristik të dale dhe të fryer . Kjo mund të thajë dhe irritojë sytë, të ndërhyjë në shikimin, dhe në raste të rënda mund të shkaktojë dëme në kornea, mbulesën transparente në pjesën e përparme të syrit dhe nervin optik, nervin që transmeton imazhe të lehta në tru, duke rezultuar në humbjen e shikimit. Kjo simptomë prek rreth 30% të njerëzve të diagnostikuar me sëmundjen Graves.
Disa shenja dhe simptoma të tjera mund të përfshijnë: Vështirësi përqendrimi, Vizion i dyfishtë, Acarim dhe lot në sy , lodhje, Lëvizjet e shpeshta të zorrëve, Gjëndra tiroide e zgjeruar (goiter), Zmadhimi i gjirit (gjinekomastia) , kjo tek burrat eshte me (e rrallë), Dridhjet e duarve, Ndjeshmëria ndaj nxehtësisë, Pafuqia ose dëshira e zvogëluar, Rritja e oreksit,Rrahje zemre e rritur ose e çrregullt (palpitacione ose aritmi), Pagjumësi, Humbja e qëndrueshmërisë, Parregullsi menstruale, Dobësi muskulore, Nervozizëm Sytë e fryer (exophthalmos) ose të fiksuar Skuqje dhe trashje e lëkurës , Paqëndrueshmëri dhe nervozizëm, Djersitje, Humbje e pashpjegueshme e peshës etj.
Sëmundja Graves gjatë shtatëzanisë mund të shkaktojë hipertiroidizëm kalimtar tek i porsalinduri sepse antitrupat stimulues të tiroides mund të transferohen tek fetusi. Tek fëmijët, sëmundja e Graves mund të ndikojë në lartësinë, shkallën e zhvillimit dhe pubertetit.Ekspozimi afatgjatë ndaj hormoneve të tepërta të tiroides mund të shkaktojë osteoporozë. Rritjet e papritura të shpejta të hormoneve tiroide mund të shkaktojnë një “stuhi tiroide” ose një krizë tirotoksike që mund të jetë e rrezikshme për jetë . Diagnostifikimi i sëmundjes Graves është një proces i drejtpërdrejtë kur simptoma si syte e fryer dhe te dale janë të pranishëm. Sidoqoftë, 50% e njerëzve me sëmundjen Graves mund të mos kenë shenja të dukshme dhe simptoma dhe testet laboratorike kërkohen për diagnostikim.

Testimi bëhet për të vlerësuar shëndetin e tiroides, për të diagnostikuar sëmundjen Graves dhe për të monitoruar trajtimin.

1. Testet e laboratorit
• Hormoni stimulues i tiroides (TSH) – zakonisht i ulët në sëmundjen Graves
• T4 i lire – ngritur zakonisht
• T3 i lire dhe T3 total – shpesh i ngritur
Testet e mësipërme gjithashtu mund të porositen në mënyrë periodike për të monitoruar funksionimin e tiroides dhe prodhimin e hormoneve.Testet laboratorike të përdorura për të ndihmuar në diagnostikimin e sëmundjes Graves dhe për ta dalluar atë nga kushtet e tjera autoimune mund të përfshijnë një ose më shumë nga sa vijon.
2 .Testet qe zbulojnë praninë e antitrupave tiroide:
• Imunoglobulina stimuluese tiroide (TSI) – prania e këtij antitrupi është diagnostikues për sëmundjen Graves
• Antitrupi i receptorit të hormoneve stimulues tiroide (TRAb) – më pak specifik se TSI
• Antitrupi antioksidik peroksidaza (anti-TPO) – kjo autoantitrupë gjendet tek shumica e njerëzve me sëmundjen Graves si dhe në tiroiditet Hashimoto
3. Testet jo-laboratorike
• Marrja e jodit radioaktiv –
• Ultratingulli mund të përdoret për njerëzit që nuk mund t’i nënshtrohen marrjes radioaktive të jodit për të parë nëse gjëndra tiroide është zmadhuar.
Trajtimi i sëmundjes Graves ka për qëllim zvogëlimin e hormoneve të prodhuara nga gjëndra tiroide dhe lehtësimin e simptomave. Në mënyrë tipike, ekzistojnë tre mundësi kryesore të trajtimit:
1. Ilaçet e përshkruara:Beta-bllokuesit, të tilla si Propranololi, mund të zvogëlojnë efektet e hormonit tiroide në trup. Këto ilaçe mund të lehtësojnë ritmin e shpejtë të zemrës, djersitjen dhe ankthin dhe të minimizojnë lëkundjen dhe nervozizmin e shkaktuar nga aktiviteti i rritur i hormoneve.

Beta-bllokuesit veprojnë shpejt dhe sigurojnë lehtësim ndërsa presin që trajtimet afatgjata të hyjnë në fuqi.
2. Ilaçet kundër tiroides zvogëlojnë prodhimin e hormonit tiroide. Këto zakonisht përshkruhen jo më shumë se 1 deri në 2 vjet. Për disa njerëz, funksionimi normal i tiroides do të vazhdojë pasi të ndalohen ilaçet. Për shumicën e njerëzve, do të kërkohet trajtim shtesë.
3. Një dozë e madhe e jodit radioaktiv mund të jepet për të shkatërruar pjesën më të madhe ose të gjithë gjëndrës tiroide, duke ulur nivelin e hormoneve dhe duke eleminuar simptomat e hipertiroidizmit. Në disa raste, kjo terapi nuk është adekuate për të kuruar sëmundjen Graves dhe mund të ketë nevojë të përsëritet. Me kalimin e kohës, gjëndra tiroide mund të ketë funksion të ulur dhe personi mund të zhvillojë hipotiroidizëm, megjithëse kjo mund të mos zhvillohet për shumë vite. Ndonjëherë kryhet operacioni për të hequr gjëndrën tiroide. Pasi tiroide të jetë hequr ose shkatërruar, personi do të duhet të marrë ilaçe për zëvendësimin e hormonit tiroide.
4. Shumica e problemeve të syve të lidhura me sëmundjen Graves ulen pasi niveli i hormoneve është ulur, por disa mund të kërkojnë veprime të mëtejshme
5. Për shkak të kësaj, ata që janë trajtuar mund të kenë nevojë të monitorohen dhe perseriten vazhdimisht analizat laboratorike te cilat ju me se miri munt i realizoni ku tjeter perpos ne OML .

Për më shumë rreth trajtimit jeni vazhdimisht nen kontrolle te specialistit dhe kjo gjithashtu mund te realizohet ne OML.

Youtube

Arkiva

Kategoritë