Efektet e përgjithshme të ndotjes së ajrit në shëndet dhe rreziku nga efektet anësore të ajrit të ndotur do të shtohet varsisht nga gjendja juaj aktuale shëndetësore, lloji dhe përqendrimi i ndotësit, gjatësia e ekspozimit tuaj në ajrin e ndotur.

▪Gjendja juaj shëndetësore aktualisht
A * Edhe njerëzit e shëndetshëm mund të pësojnë ndikime shëndetësore nga ajri i ndotur përfshirë ketu iritimin e rrugeve te frymëmarrjes shoqeruar kjo me vështirësi në frymëmarrje , Irritimi i syve, hundës dhe fytit, kollitjes , Shtrëngimi i kraharorit, gulçim sidomos gjatë ecjes , ushtrimeve ose aktiviteteve tjera në natyrë.Nivele të larta të ndotjes së ajrit mund të shkaktojnë probleme të menjëhershme shëndetësore, përfshirë:Perkeqesimin e sëmundjeve kardiovaskulare . Perkeqesim i semundjeve te organeve te frymëmarrjes duke shtuar ngarkesen në zemër dhe mushkëri, të cilat duhet të punojnë më shumë për të furnizuar trupin me oksigjen qe si pasoj do te kene qelizat e dëmtuara në sistemin e frymëmarrjes
B*Personat më të ndjeshme ndaj problemeve të rënda shëndetësore nga ndotja e ajrit janë:Individët me sëmundje të zemrës, sëmundje të arterieve koronare ose dështimit kongjestiv të zemrës, Individët me sëmundje të mushkërive të tilla si astma, emfizema ose sëmundja pulmonare obstruktive kronike (COPD/SPOK ),Gratë shtatzëna, Punëtorët në natyrë , Të moshuarit , Fëmijët nën moshën 14 vjeç, Atletët që stërviten fuqishëm jashtë. Njerëzit në këto grupe mund të pësojnë ndikime shëndetësore në nivele më të ulëta të ekspozimit të ndotjes së ajrit, ose efektet e tyre shëndetësore mund të jenë me intensitet më të madh.

▪Lloji dhe përqendrimi i ndotësit- Efektet shëndetësore nga llojet e ndotësve specifikë
A*Ozoni i nivelit tokësor formohet kur komponimet organike të paqëndrueshme (VOC) dhe oksidet e azotit (NOx) reagojnë me rrezet ultravjollcë të diellit. Burimi kryesor i VOCs dhe NOx janë burimet e lëvizshme, duke përfshirë makina, kamionë, autobusë, pajisje ndërtimi dhe pajisje bujqësore.
Ozoni i nivelit nëntokësor arrin nivelin e tij më të lartë gjatë orëve të pasdites dhe orëve të para të mbrëmjes. Nivele të larta ndodhin më shpesh gjatë muajve të verës. Eshtë një ngacmues i fortë që mund të shkaktojë shtrëngim të rrugëve të frymëmarrjes, duke detyruar sistemin e frymëmarrjes të punojë më shumë në mënyrë që të sigurojë oksigjen.Mund të shkaktojë probleme të tjera shëndetësore, përfshirë:Sëmundje e rënda te frymëmarrjes si emfizema, bronkiti dhe astma, dhe simptoma të tilla si kollitja ose dhimbja e fytit zhduken, fërkim, dhimbje në gjoks, dhimbje në fyt, dhimbje koke ose vjellje, Ulje e rezistencës ndaj infeksioneve,lodhje e shtuar ,performanca e dobët gjate ushtrimeve
B*Permbajtja e grimcave (PM) dhe tymi i zjarrit të egër është një përzierje komplekse që mund të përmbajë blozë, tym, metale, nitrate, sulfate, pluhur, ujë , perberes të gomave etj. Mund të emetohet direkt, si në tymin nga zjarri, ose mund të formohet në atmosferë nga reagimet e gazrave siç janë oksidet e azotit.Madhësia e grimcave është e lidhur drejtpërdrejt me potencialin e tyre për të shkaktuar probleme shëndetësore. Grimcat e vogla (të njohura si PM2.5 ose lëndë/ grimcë e imët) paraqesin problemet më të mëdha sepse ato tejkalojnë mbrojtjen natyrale të trupit dhe mund të futen thellë në mushkëritë tuaja dhe potencialisht në rrjedhën tuaj të gjakut. Ekspozimi ndaj grimcave të tilla mund të ndikojë si në mushkëri ashtu edhe në zemrën tuaj.
C* Emetimi i makinave?Ndotësit e makinave shkaktojnë efekte të menjëhershme dhe afatgjata në mjedis. Makinat lëshojnë një gamë të gjerë të gazrave dhe lëndëve të ngurta, duke shkaktuar ngrohjen globale dhe dëmtojnë mjedisin dhe shëndetin e njeriut. Zhurma e motorit dhe derdhjet e karburantit gjithashtu shkaktojnë ndotje.Qfarë shkakton ndotjen e ajrit?Ndotja e ajrit shkaktohet nga grimca të ngurta dhe të lëngshme dhe gazra të caktuar që pezullohen në ajër. Këto grimca dhe gazra mund të vijnë nga makinat dhe kamionët, fabrikat, pluhuri, poleni, sporet e mykut, vullkanet dhe zjarret.

▪Gjatësia e ekspozimit tuaj në ajrin e ndotur
A*Ekspozimi afatgjatë ndaj ndotjes së grimcave mund të rezultojë në probleme të rëndësishme shëndetësore, përfshirë : Simptoma të shtuara të frymëmarrjes , siç janë acarimi i rrugëve të frymëmarrjes, kollitja ose vështirësia në frymëmarrje, funksioni i ulur mushkërive, astma e rënduar , zhvillimi i sëmundjes kronike të frymëmarrjes te fëmijët , zhvillimi i bronkitit kronik ose sëmundjes kronike obstruktive të mushkërive, rrahjet e parregullta të zemrës, sulmet fatale në zemër, vdekja e parakohshme te njerëzit me sëmundje të zemrës ose mushkërive, përfshirë vdekjen nga kanceri i mushkërive. Këshilla për fëmijët , Këshilla për të moshuarit , Këshilla për banorët Ekspozimi afatgjatë ndaj ajrit të ndotur mund të ketë efekte të përhershme shëndetësore si:Plakje e përshpejtuar e mushkërive, Humbja e aftësisë së mushkërive dhe ulja e funksionit të mushkërive, Zhvillimi i sëmundjeve të tilla si astma, bronkiti, emfizema dhe ndoshta kanceri, Shkurtim i jetëgjstesise
B*Ekspozimi afatshkurtër ndaj ndotjes së grimcave mund te përkeqësoj sëmundjen e mushkërive duke shkaktuar sulme të astmës dhe bronkitit akut, rrit ndjeshmërinë ndaj infeksioneve të frymëmarrjes , shkaktojnë sulme në zemër dhe aritmi tek njerëzit me sëmundje të zemrës

▪Këshilla të përgjithshme për tu mbrojtur nga ajri jo i shëndetshëm/ inkurajohen të gjithë të përfshihen në luftën për ajër më të pastër dhe më të shëndetshëm. Këtu janë disa këshilla të thjeshta, efektive për të mbrojtur veten dhe familjen tuaj nga rreziqet e ndotjes së ajrit:
1. Kontrolloni parashikimet ditore të ndotjes së ajrit në zonën tuaj. Parashikimet e koduara me ngjyra mund t’ju njoftojnë kur ajri është jo i shëndetshëm në komunitetin tuaj. Burimet përfshijnë raportet lokale të motit të radios dhe TV, gazetat dhe në internet
2. Shmangni ushtrimet jashtë, kur nivelet e ndotjes janë të larta. Kur ajri është i keq, ecni brenda në një qendër tregtare ose palestër ose përdorni një makinë ushtrimi. Kufizoni sasinë e kohës që fëmija juaj kalon duke luajtur jashtë, nëse cilësia e ajrit është e pashëndetshme.
3. Gjithmonë shmangni ushtrimet pranë zonave me trafik të lartë. Edhe kur parashikimet e cilësisë së ajrit janë të gjelbërta, automjetet në autostradat e ngjeshura mund të krijojnë nivele të larta ndotjeje deri në një të tretën e një milje larg.
4. Përdorni më pak energji në shtëpinë tuaj. Gjenerimi i energjisë elektrike dhe burimeve të tjera të energjisë krijon ndotje të ajrit. Duke zvogëluar përdorimin e energjisë, ju mund të ndihmoni në përmirësimin e cilësisë së ajrit, frenimin e emetimeve të gazrave serë, inkurajimin e pavarësisë së energjisë dhe kursimin e parave!
5. Inkurajoni shkollën e fëmijës suaj që të zvogëlojë ekspozimin ndaj emetimeve të autobusëve në shkollë. Për të mbajtur uljen e niveleve të shkarkimit, shkollat nuk duhet të lejojnë që autobusët e shkollës të punojnë jashtë punës së tyre. Shumë sisteme shkollore po përdorin fushatën e pastër të autobusëve të shkollave
6. Mos ecni, ose mos dilni me biçikletë. Kombinoni udhëtimet. Përdorni autobusë, metro, sisteme të lehta hekurudhore, trenat e udhëtarëve ose alternativa të tjera për drejtimin e makinës tuaj.
7. Mos digjni dru ose plehra. Djegia e druve të zjarrit dhe plehrat janë ndër burimet kryesore të ndotjes së grimcave (bloza) në shumë pjesë të vendit.
8. Përdorni pajisje të kujdesit elektrike dhe jo me benzinë. Motorët e vjetër si karrocat e shpesh nuk kanë pajisje kontrolli të ndotjes. Ata mund të ndotin ajrin edhe më shumë sesa veturat
9. Mos lejoni askënd të pijë duhan brenda dhe të mbështesë masa për t’i bërë të gjitha vendet publike pa duhan.
10. Provoni cilësinë e ajrit në shtëpinë tuaj? Përdorni një monitor të brendshëm të cilësisë së ajrit dhe metoda të tjera të dobishme për të provuar cilësinë e ajrit në shtëpinë tuaj. Si p.sh Testi për myk në ajër,Instaloni alarmet e monoksidit të karbonit,
11. Mesoni se cilat janë gjashtë nivelet e cilësisë së ajrit? AQI llogaritet për katër ndotës kryesorë të ajrit të rregulluar me Aktin e Ajrit të Pastër: ozonin e nivelit tokësor, ndotjen e grimcave, monoksidin e karbonit dhe dioksidin e squfurit , radonit.

Edhe burimej tjera jetësore ndikojnë në ndotjen e ajrit si:
 Ndotja e ujit?Ndotja e ujit ndodh kur trupa të mëdhenj hudhen ne uji si ujërat nëntokësorë, oqeanet, lumenjtë dhe liqenet ndoten me kimikate dhe baktere të dëmshme. Kjo është për shkak të produktit të mbeturinave të hedhur direkt në ujë. … Qeveria harxhon kohë dhe përpjekje për t’u përqëndruar në ndotjen e ujit dhe efektet e tij për të mbrojtur njerëzit
 Ndotesit e ajrit e ajrit të bëra nga njeriu?Termocentralet, fabrikat, makinat dhe kamionët lëshojnë dioksid karboni, monoksidi karboni, hidrokarbure, dioksidi i squfurit, dioksidet e azotit dhe grimcat që përbëhen nga grimca të imëta të pezulluara në ajër. Djegia e naftës, qymyrit, benzinës dhe karburanteve të tjera fosile është një shkak kryesor i ndotjes së ajrit të krijuar nga njeriu. Olive Medical and Laboratory