Sëmundjet mendore i referohen çrregullimeve të shëndetit mendor që kanë një efekt negativ në mënyrën se si një individ mendon, ndjen dhe sillet. Ashtu si fraza “sëmundje fizike” mund të përshkruajë një numër të madh të çregullimeve fizike të shëndetit, sëmundja mendore përfshin shumë lloje të ndryshme të problemeve të shëndetit mendor.

Disa sëmundje mendore, si ankthi, mund të fillojnë në çdo moshë. Ato mund të nxiten nga një përvojë stresuese e jetës ose simptomat mund të shfaqen për asnjë arsye të dukshme.

Është gjithashtu e mundur që të ketë më shumë se një sëmundje mendore në një kohë. Për shembull, dikush me ankth të përgjithësuar mund të ketë ADHD. Ose, dikush me anoreksi mund të ketë edhe depresion.

Manuali Diagnostik dhe Statistikor i Shoqatës Amerikane të Psikiatrisë të Çrregullimeve Mendore (DSM) kategorizon disa qindra sëmundje ose çrregullime mendore specifike. Ato janë të ndara në klasa ose lloje specifike.

Klasat përfshijnë:

Çrregullimi neuro-zhvillimor

Shizofrenia dhe çrregullime të tjera psikotike

Çrregullime bipolare dhe të ngjashme

Çrregullime depresive

Çrregullime ankthi

Çrregullime obsesive-kompulsive dhe të ngjashme

Çrregullime të traumave dhe çrregullimeve të stresit

Çrregullime disociuese

Simptomë somatike dhe çrregullime të ngjashme

Çrregullime të ushqimit dhe të ngrënit

Çrregullime gjumi-zgjimi

Mosfunksionimi seksual

Disfori gjinore

Çrregullime impulsive dhe sjelljeje

Çrregullime të lidhura me substancën dhe varësinë

Çrregullime neurokognitive

Çrregullime të personalitetit

Çrregullime parafilike

Çrregullime të tjera mendore.

Shenja dhe simptoma

Simptomat e sëmundjeve mendore ndryshojnë shumë varësisht nga gjendja. Për shembull, dikush me depresion mund të përjetojë zvogëlim të energjisë dhe të ketë probleme me gjumin ndërsa dikush me një çrregullim të anoreksisë mund të hajë.

Të gjitha sëmundjet mendore e ndajnë këtë të përbashkët: ato lidhen me shqetësime të mëdha ose ndërhyjnë në aftësinë e një personi për të funksionuar normalisht.

Për të përmbushur kriteret për sëmundje mendore, në përgjithësi, simptomat e një individi duhet të ndërhyjnë në funksionimin e tyre social, profesional ose arsimor.

Ndodh shpesh që dikush që ka një çrregullim psikotik të mos e kuptojë se mendimet e tyre janë të shtrembëruara.

Në terma të përgjithshëm, simptomat e zakonshme të sëmundjes mendore mund të përfshijnë gjëra të tilla si:

Humbja e interesit në aktivitete

Ndryshimet në gjumë

Ndryshimet në oreks

Tërheqje

Simptoma fizike të pashpjegueshme, të tilla si dhimbje koke dhe stomaku

Vështirësi për t’u përqëndruar

Ndryshimet në humor.

Çdo sëmundje mendore ka një sërë simptomash të ndryshme, por ato tentojnë të përfshijnë ndryshime në të menduarit, gjendjen shpirtërore dhe sjelljen. Nëse dyshoni se ju ose një i dashur keni një sëmundje mendore, është e rëndësishme të flisni me një mjek për shqetësimet tuaja.

Ende nuk dihet shkaku i saktë i sëmundjeve mendore. Në vend të kësaj, mendohet se ato rrjedhin nga faktorë të ndryshëm.  

Trajtimi i çregulolimeve ndryshon shumë, varësisht nga lloji i sëmundjes mendore. Disa nga to, të tilla si çrregullimet psikotike, mund të reagojnë mirë ndaj ilaçeve. Kushtet e tjera, si çrregullimet e personalitetit, mund t’i përgjigjen më mirë terapisë me të folur. Rezultatet gjithashtu mund të ndryshojnë shumë në nivelin individual./Familja Jonë