Ka shumë keqinformime që shkaktojnë mite të zakonshme për kancerin e gjirit. Sigurohuni që të dini të vërtetën pas këtyre keqkuptimeve.

Mit: Një dëmtim në gjoks mund të shkaktojë kancer të gjirit

E vërteta:
Dëmtimet në gjoks nuk shkaktojnë kancer të gjirit.

Dëmtimet nga aksidentet me makinë ose një goditje në trup mund të shkaktojnë dhimbje, mavijosje ose gjakderdhje, që mund të rezultojë në grumbullim gjaku në gjoks, të njohur si hematomë. Gjithashtu, mund të ndodhë nekroza e yndyrës ose shenja në indin e gjirit pas një dëmtimi, operacioni ose biopsie. Në përgjithësi, këto dëmtime shërohen vetë me kalimin e kohës. Nëse bëni mamografi pas një dëmtimi, mund të kërkohen edhe imazhe shtesë.

Ndonjëherë, diagnoza e kancerit të gjirit mund të vijë pas një dëmtimi vetëm sepse dëmtimi tërhoqi vëmendjen ndaj një masë që ishte formuar më parë. Por dëmtimi nuk shkaktoi kancerin – kanceri ishte tashmë aty. Nëse dini që keni ind shëruar nga një dëmtim i mëparshëm ose keni pësuar kohët e fundit një dëmtim në gjoks, tregojuni mjekut tuaj para mamografisë së ardhshme.

Është gjithashtu mirë të flisni me mjekun nëse keni dhimbje në gjoks, dëmtim të fundit, ënjtje, ndryshime në lëkurë rreth gjoksit ose diçka që nuk është normale për ju.

Mit: Kanceri i gjirit është më i zakonshëm tek gratë me gjoks më të madh

E vërteta:
Nuk ka lidhje midis madhësisë së gjoksit dhe rrezikut për kancer, edhe pse ndonjëherë mund të jetë më e vështirë të ekzaminosh gjoks më të madh. Mbipesha dhe dendësia e gjirit mund të rrisin rrezikun për kancer. Gjithashtu, historia familjare dhe stili i jetesës ndikojnë në mundësinë e zhvillimit të kancerit.

Gratë me gjoks më të madh shpesh ankohen për dhimbje shpine, por kjo nuk është një faktor rreziku për kancerin e gjirit.

Pavarësisht nga madhësia e gjoksit, është e rëndësishme të bëni vetëkontroll të rregullt të gjoksit, të shkoni për kontroll mjekësor çdo vit dhe të bëni mamografi vjetore nëse jeni mbi 40 vjeç. Ruajtja e një peshe të shëndetshme dhe ushtrimi i rregullt ndihmon gjithashtu në shëndetin e përgjithshëm dhe ul rreziqet për kancerin e gjirit.

Mit: Kanceri i gjirit prek vetëm gratë në moshë të mesme ose më të vjetra

E vërteta:
Shumica e rasteve të kancerit të gjirit ndodhin tek gratë në moshë të mesme ose më të vjetra, por diagnoza mund të ndodhë në çdo moshë.

Rreth 9% e rasteve të reja në SHBA janë tek gratë nën 45 vjeç dhe këto raste zakonisht zbulohen në faza më të avancuara, sipas CDC.

Në përgjithësi, gratë në SHBA kanë një shans 1 në 8 për të zhvilluar kancer të gjirit gjatë jetës së tyre, sipas Shoqatës Amerikane të Kancerit. Megjithatë, rreziku rritet me moshën. Është e rëndësishme të njihni faktorët e rrezikut, shenjat e hershme dhe të mbani takime të rregullta për mamografi dhe kontrolle mjekësore.

Gjithashtu, gratë që kanë nënë, vajzë ose motër me kancer gjiri duhet të fillojnë kontrollin 10 vjet para moshës kur u diagnostikua i afërmi. Për shembull, nëse nëna u diagnostikua në moshën 43 vjeç, vajza duhet të fillojë mamografitë në moshën 33 vjeç. Pavarësisht moshës ose faktorëve të rrezikut, është gjithmonë e mençur të kujdeseni për shëndetin e gjoksit dhe të bëni kontrolle të rregullta.

Mit: Dhimbja në gjoks është shenjë e sigurt e kancerit të gjirit

E vërteta:
Dhimbja në gjoks zakonisht nuk është shenjë e kancerit, por nuk duhet përjashtuar plotësisht.

Simptoma më e zakonshme e kancerit të gjirit është një masë e re në gjoks, edhe pse shumica e masave nuk janë kancerogjene dhe nuk janë të dhimbshme. Shenjat e tjera mund të jenë ënjtje, ndryshime në thithë ose lëkurë, sekrecione, nyje limfatike të ënjtura dhe herë pas here dhimbje në gjoks ose thithë. Shumë prej këtyre shenjave mund të jenë probleme jo kancerogjene. Dhimbja në gjoks mund të vijë edhe nga mbajtja e sytjenës jo mbështetëse, hormonet, dëmtimet ose mbajtja e ujit në trup.

Por mos harroni: Edhe pse dhimbja zakonisht nuk është shenjë e kancerit, nuk do të thotë që nuk mund të jetë. Çdo ndryshim në gjoks, përfshirë dhimbjen (sidomos dhimbje të përqendruara në një zonë dhe që nuk kalon) duhet të raportohet menjëherë tek mjeku.

Mit: Burrat nuk sëmuren nga kanceri i gjirit; prek vetëm gratë

E vërteta:
Burrat gjithashtu mund të kenë kancer të gjirit. Këtë vit, pritet që rreth 2800 burra të diagnostikohen dhe 530 të vdesin nga kanceri i gjirit. Edhe pse ky numër është i vogël, burrat duhet të bëjnë vetëkontroll në dush dhe të raportojnë çdo ndryshim tek mjeku.

Kanceri i gjirit tek burrat zakonisht identifikohet si një masë e fortë nën thithë dhe areolë. Vdekshmëria është 19% më e lartë tek burrat, kryesisht për shkak të mungesës së njohurive dhe vonesave në marrjen e trajtimit.

Mit: Antiperspirantët dhe deodorantët shkaktojnë kancer të gjirit

E vërteta:
Sipas Shoqatës Amerikane të Kancerit nuk ka prova që lidhin përdorimin e antiperspirantëve apo deodorantëve me kancerin e gjirit. Nuk ka studime epidemiologjike të forta që e lidhin këtë rrezik me përdorimin e këtyre produkteve dhe pak prova shkencore që ta mbështesin këtë.

Mit: Nëse ke histori familjare me kancer të gjirit, do ta kesh edhe ti

E vërteta:
Gratë me histori familjare kanë rrezik më të lartë, por shumica e grave me kancer nuk kanë histori familjare. Statistikat tregojnë që vetëm 5-10% e të sëmurëve kanë histori familjare.

Gjithsesi, ka disa gjëra për të ditur për historinë familjare.

Nëse ke një të afërm të shkallës së parë me kancer gjiri: Nëse nëna, vajza ose motra u sëmurën para moshës 50, duhet të bësh imazhe 10 vjet para moshës së diagnostikimit të tyre. Për shembull, nëse nëna u diagnostikua në 43 vjeç, ti duhet të fillosh mamografitë në 33 vjeç.
Nëse ke një të afërm të shkallës së dytë me kancer gjiri: Nëse ke gjyshe ose hallë të sëmurë, rreziku yt rritet pak, por nuk është po aq i madh sa me një të afërm të shkallës së parë.
Nëse ke disa breza me kancer gjiri në të njëjtën anë të familjes ose shumë të afërm që janë të shkallës së parë ose disa të sëmurë nën 50 vjeç, rritet mundësia që të ketë një gjene të kancerit. Në këtë rast, mjekët rekomandojnë testime për mutacionet e gjeneve si BRCA.

Mit: Mamografia shkakton kancer ose përhap kancerin

E vërteta:

Mamografia është metoda kryesore për zbulimin e hershëm të kancerit të gjirit. Gjatë saj, indi i gjirit shtypet për të marrë imazhe me rreze X cilësore. As shtypja as rrezet nuk shkaktojnë kancer ose përhapje të tij. Sipas Institutit Kombëtar të Kancerit, përfitimet e zbulimit të hershëm me mamografi janë shumë më të mëdha se rreziqet.

Rekomandimi standard është mamografi vjetore për gratë nga mosha 40 vjeç. Por flisni me mjekun për faktorët e rrezikut për të përcaktuar nëse duhet të filloni më herët.

Fondacioni Kombëtar për Kancerin e Gjirit ofron mamografi falas nëpërmjet partnerëve të tij. Kërkoni një qendër dhe caktoni mamografinë tuaj falas sot.

Mit: Mbajtja e telefonit në sytjenë shkakton kancer të gjirit

E vërteta:
Edhe pse nuk është komode, mbajtja e telefonit në sytjenë nuk shkakton kancer. Studimet nuk kanë gjetur lidhje midis përdorimit të telefonit dhe kancerit. Shkencëtarët vazhdojnë të ndjekin efektet afatgjata.

Gjithsesi, për të shmangur djegie të mundshme në lëkurë, është më mirë të përdorni sytjenën për qëllimin e saj dhe të mbani telefonin në çantë, xhep ose portofol. /National Breast Cancer Foundation, Inc/