Prediabeti do të thotë që niveli i sheqerit tuaj në gjak është më i lartë se normal, por ende jo aq i lartë sa të jetë diabet tip 2.
Njerëzit që vuajnë nga diabeti Tip 2, zakonisht zhvillojnë së pari një situatë pre-diabetike. Gjithashtu jeni në rrezik të lartë për tu prekur edhe nga sëmundje të zemrës dhe të enëve të gjakut.
Zakonisht pre-diabeti nuk shkakton ndonjë simptomë klinike. E vetmja mënyrë për ta zbuluar këtë situatë është matja e nivelit të glukozës (sheqerit) në gjak.
Sidoqoftë ka një lajm të mirë. Konsumimi i ushqimeve të shëndetshme, përfshirja e aktivitetit fizik në rutinën tuaj të përditshme dhe mbajtja e një peshe të shëndetshme mund të ndihmojë që niveli i sheqerit në gjak të kthehet në normalitet.
Ka një numër të madh faktorësh, të cilët ndikojnë në shfaqjen e gjendjes pre-diabetike. Fillimisht do të përmendim mbipeshën, që konsiderohet si një ndër faktorët më rrezikues. Po ashtu, edhe prania në rrethin e ngushtë familjar të personave që kanë diabet përbën një faktor rreziku për të zhvilluar gjendjen pre-diabetike. Të tjera kushte që mund të ndikojnë janë edhe prania tek gratë e diabetit gjatë shtatzënisë, si dhe lindja e bebeve me peshë të madhe, tensioni i lartë i gjakut, prania e nivelit të lartë të kolesterolit në gjak, kistet në vezore, etj.
Një shenjë e mundshme që ju mund të jeni në rrezik nga diabeti i tipit 2 është lëkura e errësuar në pjesë të caktuara të trupit. Zonat e prekura mund të përfshijnë qafën, sqetullat, bërrylat, gjunjët dhe gjunjët.
Shenjat dhe simptomat klasike që sugjerojnë se keni lëvizur nga prediabeti në diabet tip 2 përfshijnë:
Etje e rritur
Urinim i shpeshtë
Lodhje
Shikim i turbullt
Shkaku i saktë i prediabetit është i panjohur. Por historia familjare dhe gjenetika duket se luajnë një rol të rëndësishëm. Pasiviteti dhe yndyra e tepërt – veçanërisht yndyra e barkut – gjithashtu duket se janë faktorë të rëndësishëm.
Fare e qartë është se njerëzit me prediabet nuk përpunojnë më sheqer (glukozë) siç duhet. Si rezultat, sheqeri grumbullohet në rrjedhën e gjakut në vend që të bëjë punën e tij normale për të ushqyer qelizat që përbëjnë muskuj dhe inde të tjera.
Shumica e glukozës në trupin tuaj vjen nga ushqimi që hani. Kur ushqimi tretet, sheqeri hyn në rrjedhën tuaj të gjakut. Kalimi i sheqerit nga qarkullimi i gjakut në qelizat e trupit tuaj kërkon një hormon (insulinë). Insulina vjen nga një gjëndër e vendosur prapa stomakut (pankreasit). Pankreasi juaj sekreton insulinë në rrjedhën e gjakut kur hani. Ndërsa insulina qarkullon, lejon sheqerin të hyjë në qelizat tuaja – dhe ul sasinë e sheqerit në rrjedhën tuaj të gjakut. Ndërsa niveli i sheqerit në gjak bie, kështu ndodh edhe sekretimi i insulinës nga pankreasi juaj.
Kur keni prediabet, ky proces fillon të funksionojë në mënyrë jo të duhur. Në vend që të ushqeni qelizat tuaja, sheqeri ndërtohet në rrjedhën tuaj të gjakut. Sheqeri i lartë në gjak ndodh kur pankreasi juaj nuk prodhon insulinë të mjaftueshme ose qelizat tuaja bëhen rezistente ndaj veprimit të insulinës, ose të dyve.
Të njëjtët faktorë që rrisin rrezikun e zhvillimit të diabetit tip 2 rrisin rrezikun e zhvillimit të prediabetit.
Këta faktorë përfshijnë:
Pesha – Të qenit mbipeshë është një faktor kryesor rreziku për prediabetet. Sa më shumë ind yndyror të keni – veçanërisht brenda dhe midis muskujve dhe lëkurës përreth barkut tuaj – aq më rezistente qelizat tuaja bëhen ndaj insulinës.
Madhësia e belit – Një madhësi e madhe e belit mund të tregojë rezistencë ndaj insulinës. Rreziku i rezistencës ndaj insulinës rritet për burrat me bel më të madh se 40 inç dhe për gratë me bel më të madh se 35 inç.
Pasiviteti – Sa më pak aktiv të jeni, aq më i madh rreziku për prediabet. Aktiviteti fizik ju ndihmon të kontrolloni peshën tuaj, të përdorni glukozën si energji dhe i bën qelizat tuaja më të ndjeshme ndaj insulinës.
Mosha – Edhe pse diabeti mund të zhvillohet në çdo moshë, rreziku i prediabetit rritet pas moshës 45 vjeçare. Kjo mund të jetë për shkak se njerëzit kanë tendencë të ushtrojnë më pak, të humbasin masën e muskujve dhe të fitojnë peshë ndërsa plaken.
Pre-diabeti dhe diabeti tip2 mund të vonohen por edhe të parandalohen. Ekziston një numër i madh këshillash praktike që mund të ndiqen për të bërë të mundur këtë gjë, duke nisur nga kujdesi për ushqimin, rënien në peshë e deri te kryerja e aktiviteteve fizike./Familja Jonë