Fobia është një çrregullim ankthi në të cilin personi i prekur përjeton një frikë të tepruar ose irracionale nga një situatë, objekt apo veprimtari specifike që pengon aftësinë e tyre për të funksionuar në aktivitetet normale ditore. Frika ndodh kur situata, objekti ose aktiviteti pritet ose haset dhe nganjëherë shkakton një sulm paniku.

Të rriturit me fobi zakonisht e kuptojnë se frika e tyre është e paarsyeshme ose e tepruar, megjithatë kjo nuk vlen për fëmijët.

Fobia prodhon simptoma të ankthit që mund të shkojnë nga niveli i butë në atë të rëndë. Njerëzit me simptoma të buta zakonisht nuk kërkojnë trajtim sepse fobia e tyre nuk ndërhyn në aftësinë e tyre për të funksionuar në aktivitetet normale të përditshme. Ata që përjetojnë simptoma të rënda mund të bëhen të paaftë për të funksionuar në rutinën e tyre të përditshme, siç është frika të largohen nga shtëpia.

Ekzistojnë tri lloje të fobisë:

Agorafobia (frika nga vendet publike, në të cilat një person ndihet i bllokuar ose ka frikë nga përjetimi i një sulmi të panikut në publik)

Fobia sociale (frika nga situatat sociale ose performanca publike në të cilën një person mund të jetë i zënë ngushtë nga simptomat e ankthit ose të një sulmi paniku)

Fobitë specifike (frika nga objektet specifike, situatat ose aktivitetet që mund të shkaktojnë dëmtime të personit, humbje të kontrollit emocional ose fizik [p.sh., ulëritja])

Faktorët e rrezikut të fobisë

Shumica e individëve me agorafobi kanë një histori të çrregullimeve të panikut. Ekzistojnë gjithashtu disa dëshmi se agorafobia mund të zhvillohet në familje. Fëmijët që vuajnë nga ankthi i ndarjes (ankthi për të qenë larg shtëpisë dhe / ose larg anëtarëve të familjes së ngushtë) mund të jenë të predispozuar për zhvillimin e agorafobisë.

Duket se ka një lidhje midis alkoolizmit dhe fobisë sociale. Stresi i lidhur me fobinë sociale mendohet të krijojë një rrezik në rritje për abuzimin me alkoolin (p.sh., pije për të “qetësuar nervat”). Në mënyrë të ngjashme, depresioni i shkaktuar nga vetëvlerësimi i ulët dhe izolimi social që rezulton nga fobia sociale mund të predispozojë një person për abuzim me alkoolin dhe varësinë.

Një person që ka një përvojë të frikshme ose kërcënuese – për shembull, me një kafshë ose në një situatë të caktuar – mund të jetë në rrezik për zhvillimin e një fobie të veçantë. Një ngjarje traumatike në të cilën të tjerët përjetojnë dëm ose frikë ekstreme është një faktor tjetër rreziku për fobi të veçantë.

Çfarë i shkakton çrregullimet fobike?

Siç është rasti me gjendjet e tjera të ankthit, shkaqet e fobisë nuk janë të përcaktuara qartë. Ndoshta një kombinim i faktorëve mjedisor dhe gjenetik luajnë një rol të madh. Nëse keni një anëtar të familjes që vuan nga një çrregullim fobik, atëherë mundësitë që ju të jeni më i prekshëm ndaj gjendjes janë shumë të mëdha./Familja Jonë