Shputat e sheshta janë një gjendje e zakonshme në të cilën njëra ose të dy shputat nuk kanë harqe normale. Në fillim, të gjitha shputat e foshnjave duken të sheshta, sepse ende nuk u është formuar harku. Harqet duhet të formohen deri në kohën kur një fëmijë është 2 ose 3 vjeç. Shputat e sheshta, madje edhe tek fëmijët më të mëdhenj, zakonisht nuk shkaktojnë probleme.
Ju mund të lindni me këmbë të sheshta ose t’i zhvilloni ato me kalimin e kohës. Të rriturit mund të mos e kuptojnë se kanë shputa të sheshta për shumë vite. Ata mund të mos e vënë re ndonjëherë nëse nuk kanë simptoma të lidhura me shputat e sheshta.
Simptomat e shputave të sheshta
Nëse fëmija juaj ankohet për dhimbje në këmbë ose kyçin e këmbës, dërgojeni atë tek mjeku. Shputat e sheshta në një fëmijë më të vjetër mund të shkaktojnë dhimbje në thembër ose hark. Kjo gjendje gjithashtu mund të shkaktojë dhimbje kur fëmija juaj ecën dhe vrapon.
Simptomat tek të rriturit me shputa të sheshta përfshijnë shputa të lodhura ose me dhimbje pas periudhave të gjata të qëndrimit. Shputat mund të dhëmbin gjithashtu gjatë aktiviteteve si duke luajtur sport ose duke ushtruar. Shputat e sheshta mund të shkaktojnë dhembje në shpinë, kofshë dhe gjunjë.
Çfarë i shkakton shputat e sheshta?
Shumica e shputave të sheshta shkaktohen nga lidhjet e lirura të nyjeve dhe yndyrës së foshnjës midis eshtrave të këmbëve. Këto kushte e bëjnë harkun të bjerë kur fëmija juaj ngrihet. Kjo është arsyeja pse ju ndonjëherë dëgjoni shputat e sheshta të quhen “harqe të rëna”. Shputat mund të duken sikur kanë harqe kur fëmija juaj është ulur ose kur gishti i madh i këmbës është i kërrusur prapa. Por harku rrafshohet kur fëmija juaj peshon në këmbë.
Rrallë, shputat e sheshta mund të shkaktohen nga kockat e këmbëve që bashkohen së bashku.
Tek të rriturit, një numër i gjërave mund të shkaktojnë shputa të sheshta. Shkaqet e fituara nga të rriturit për shputa të sheshta përfshijnë:
- Ligamentet. Ligamentet ofrojnë mbështetje për harqet tuaja. Nëse heqet një ligament ose dobësohet me kalimin e kohës, mund të shkaktojë shputa të sheshta.
- Artriti reumatoid. Ky lloj i artritit mund të shkaktojë deformime progresive në nyjet tuaja. Këto deformime mund të shkaktojnë shputa të sheshta.
- Kocka te thyera. Dëmtimi i kockave në këmbën tuaj të mesme mund të shkaktojë shputa të sheshta.
- Lëndimet e ligamentit. Ligamentet mbështesin kockat tuaja. Një dëmtim i këtyre mund të ndikojë në nyjet tuaja, të cilat mund të shkaktojnë shputa të sheshta.
Si diagnostikohen shputat e sheshta?
Mjeku juaj do të shikojë shputat e fëmijës tuaj për të siguruar që dhimbja nuk shkaktohet nga një problem në kofshë ose në gju. Fëmija juaj mund të ketë nevojë të analizohet me rreze X. Më shpesh, ndoshta doktori juaj mund t’ju tregojë se çfarë problemi është vetëm duke i shikuar shputat e fëmijës suaj.
Nëse keni shputa të sheshta të fituara, mjeku juaj duhet të jetë në gjendje ta diagnostikojë duke i ekzaminuar shputat tuaja. Ai ose ajo mund t’ju kërkojë të qëndroni dhe do të shikojë shputat tuaja nga këndvështrime të ndryshme. Mjeku juaj gjithashtu mund t’ju kërkojë të qëndroni në gishtërinjë.
A mund të parandalohen apo shmangen shputat e sheshta?
Shputat e sheshta tek të rriturit ndonjëherë mund të parandalohen nëpërmjet kujdesit të mirë të këmbëve. Përkujdesja për shputat tuaja dhe shmangia e lëndimeve janë të rëndësishme. Ju mund të jeni në rrezik më të lartë për zhvillimin e shputave të sheshta nëse keni diabet ose jeni shtatzënë. Ju keni gjithashtu më shumë gjasa për të zhvilluar shputat e sheshta në qoftë se jeni mbipeshë.
Trajtimi i shputave të sheshta
Për shumë njerëz shputat e sheshta nuk shkaktojnë dhimbje ose probleme të ngjashme. Pra, zakonisht nuk ka nevojë t’i trajtojnë ato. Nëse shputat e sheshta janë të dhimbshme, ka disa mundësi trajtimi. Disa nga këto përfshijnë:
- Ushtrimet zgjatjeje
- Terapi fizike
- Këpucë mbështetëse
- Mbështetëse për harkun e këmbëve
- Operacion
Mjeku juaj mund t’ju ndihmojë të vendosni se cila është metoda më e mirë.
A do të ketë nevojë fëmija im për këpucë të veçanta ose pjesë shtesë?
Me siguri jo. Zhvillimi i këmbës së fëmijës suaj do të jetë i njëjtë pavarësisht nëse mbështetëset e harkut janë të mbathura apo jo. Këpucë ortopedike të larta ose të veçanta, janë të dobishme vetëm për të mbajtur këpucën në këmbën e fëmijës suaj. Nëse fëmija juaj ka dhimbje në këmbë, mjeku mund të rekomandojë një kupë thembrë ose një këllëf këpucësh.
A munden disa aktivitete të përkeqësojnë shputat e sheshta?
Ju nuk keni nevojë të kufizoni aktivitetet. Nëse shputat e sheshta bëhen të dhimbshme nga përdorimi i tepruar, mjeku mund të rekomandojë pushim. Duke veshur një stil të caktuar të këpucëve, duke ecur zbathur, duke vrapuar, duke bërë ushtrime këmbësh, ose duke kërcyer, nuk do të përkeqësojë ose përmirësoj shputat e sheshta.
A mund të ndihmojë operacioni?
Operacioni nuk është i dobishëm për shumicën e pacientëve me shputa të sheshta. Nëse shputat e sheshta të fëmijës suaj janë shkaktuar nga bashkimi i kockave të këmbëve, dhe nëse këpucët speciale dhe shtesat nuk kanë ndihmuar, ju mund të konsideroni operacionin. Mjeku mund t’ju ndihmojë të merrni atë vendim.
Të jetosh me shputa të sheshta
Shputat e sheshta janë të zakonshme. Nëse ato ju shkaktojnë dhimbje, bisedoni me mjekun tuaj. Pjesën më të madhe të kohës, kjo dhimbje mund të menaxhohet me pushim. Këpucët mbështetëse gjithashtu mund të ndihmojnë.