Dhëmbët na ndihmojnë të hamë, të flasim dhe të qeshim. Për të mbajtur dhëmbët e fëmijës tuaj të shëndetshëm, filloni zakonet e mira të kujdesit që herët. Mbajtja e dhëmbëve të pastër (përmes larjes dhe përdorimit të fijeve dentare), vizitat e rregullta tek dentisti dhe përdorimi i fluoridit janë mënyra kryesore për të mbrojtur dhëmbët e fëmijës.

Pse është i rëndësishme pastrimi i dhëmbëve?

Pastrimi i dhëmbëve me brushë dhe fije dentare ndihmon në parandalimin e grumbullimit të pllakës së dhëmbëve. Pllaka është një shtresë e qartë dhe ngjitëse e përbërë nga baktere. Ajo mund të grumbullohet dhe të shkaktojë:

• Kavite. Kaviteti është një vrimë në dhëmbë që, pa trajtim, mund të zgjerohet dhe të bëhet më e thellë.

• Sëmundje të mishrave të dhëmbëve. Ky irritim i mishrave ndodh kur plaça mbetet në dhëmbë. Me kalimin e kohës, kjo mund të shkaktojë dhimbje, gjakderdhje dhe madje humbje të dhëmbëve.

Si mund t’i mbajnë fëmijët dhëmbët e pastër?

Edhe para se të dalë dhëmbi i parë i foshnjës, është e rëndësishme të mbani mishrat e dhëmbëve të pastër duke fërkuar butësisht me një leckë të pastër dhe të lagur pas çdo ushqyerje.

Pas kësaj:

• Fëmijët nën 3 vjeç: Ndihmoni fëmijën të lajë dhëmbët dy herë në ditë për dy minuta me një furçë të butë dhe një sasi të vogël pastë dhëmbësh me fluorid, sa madhësia e një kokrre orizi.

• Fëmijët mbi 3 vjeç: Ndihmoni fëmijën të lajë dhëmbët dy herë në ditë për dy minuta me një sasi pastë dhëmbësh me fluorid sa madhësia e një bizeleje. Mësoni fëmijën të shpëlarë pastën jashtë. Kur dhëmbët prekin njëri-tjetrin, ndihmojini të përdorin fije dentare një herë në ditë.

• Fëmijët mbi 10 vjeç: Zakonisht mund t’i lajnë dhëmët dhe të përdorin fije dentare vetë. Kujtojini të lajnë dhëmbët dy herë në ditë për dy minuta dhe të përdorin fije dentare një herë në ditë.

Kur duhet të shkojnë fëmijët tek dentisti?

Fëmija juaj duhet të vizitojë dentistin brenda 6 muajve nga dalja e dhëmbit të parë ose deri në ditëlindjen e parë, cili do të vijë më parë. Vizitat e hershme ndihmojnë në identifikimin e problemeve që në fillim. Foshnja gjithashtu do të mësohet me vizitat tek dentisti.

Me moshën, fëmijët duhet të shkojnë tek dentisti në një rutinë të rregullt që zakonisht varion nga çdo 3 muaj deri në një herë në vit. Pyetni dentistin se çfarë është më e përshtatshme për fëmijën tuaj.

Çfarë ndodh gjatë vizitave te dentisti?

Gjatë vizitave të para, foshnja do të ulet në prehërin tuaj dhe dentisti do të bëjë një kontroll të shkurtër. Me rritjen e fëmijës, kontrolli do të përfshijë pastrim të plotë të dhëmbëve nga një higjenist dentar dhe kontroll nga dentisti për gjendjen e dhëmbëve dhe mishrave.

Dentisti mund të rekomandojë edhe rëntgen për të kontrolluar në thellësi të dhëmbëve për prishje, trajtim me fluorid që aplikohet në dhëmbë për të parandaluar kavitetet ose mbrojtje me një shtresë mbrojtëse që aplikohet për të parandaluar prishjen e dhëmbëve.

Si të sigurohem që fëmija im merr sasinë e duhur të fluoridit?

Fluoridi është një mineral që ndodhet në tokë dhe ujë. Ai forcon shtresën e jashtme të dhëmbëve që është e fortë. Duke e mbajtur të fortë këtë shtresë, fluoridi ndihmon në parandalimin e kaviteteve.

Për të siguruar sasinë e duhur të fluoridit për fëmijët:

Kontrolloni nëse uji që pini përmban fluorid. Nëse nuk ka ose nëse përdorni ujë nga pus, flisni me dentistin për një suplement me fluorid.

• Bashkëpunoni me mjekun ose dentistin për të vendosur programin më të mirë për trajtimet me fluorid.

• Kur fëmijët janë mjaftueshëm të rritur për të shpëlarë dhe për të nxjerrë jashtë pastën (zakonisht rreth moshës 6 vjeç), pyetni dentistin nëse duhet të përdorin edhe një gojës të pasur me fluorid.

• Kur duhet të kontaktoj mjekun ose dentistin?

• Kontaktoni mjekun ose dentistin nëse fëmija ka dhimbje dhëmbi ose mishrash, dhëmb të thyer, njolla të errëta ose të çelëta në dhëmbë, ose nëse i bie dhëmbi nga një rënie ose dëmtim.

Çfarë tjetër duhet të di?

Këshilla të tjera për dhëmbë të shëndetshëm:

• Filloni t’i jepni foshnjës një gotë me qumësht gjiri, formulë ose ujë kur të ketë rreth 6 muajsh. Përdorni gota pa kapak ose me kapak pa valvul. Deri në moshën 1 vjeç, fëmijët duhet të kenë hequr shishen dhe të përdorin gotën.

• Mos jepni lëngje foshnjave nën 12 muajsh. Nëse vendosni t’u jepni më pas, ofroni më pak se 120 ml në ditë për fëmijët e vegjël, më pak se 180 ml për fëmijët 4 deri në 6 vjeç dhe më pak se 240 ml për fëmijët mbi 7 vjeç. Gjithmonë përdorni lëng 100 për qind frutash, shërbejeni në gotë dhe vetëm gjatë vakteve.

• Mos e lini fëmijën të flejë me shishe ose gotë me qumësht ose lëng. Mos e lejoni të pijë gjatë ditës përveç ujit.

• Kufizoni pijet me sheqer si soda, lëngje të gazuara, pije sportive dhe qumësht të shijshëm si dhe ëmbëlsirat ngjitëse. Nëse fëmija i konsumon, jepini vetëm gjatë vakteve dhe kujtojini të lajë dhëmbët më pas.

• Mbani shtëpinë dhe makinën pa tym duhani. Fëmijët që janë afër tymit të dorës së dytë janë më të rrezikuar për kavitetet. Nëse dikush prej familjes tymos, kërkoni ndihmë në numrin 800 QUIT-NOW ose në smokefree.gov për këshilla mbi ndalimin e duhanit.

• Mbajtja e dhëmbëve të shëndetshëm fillon me larjen e rregullt, vizitat tek dentisti dhe sigurimin e fluoridit të mjaftueshëm. /Nemours KidsHealth/