Shumë studime të fundit kanë treguar se aktiviteti fizik i rregullt, me kalimin e kohës mund ta ulë rrezikun për zhvillimin e sëmundjes së demencës.
Edhe një orë aktivitet fizik në javë mund të sjellë përfitime të mëdha për shëndetin e trurit.
The Telegraph ka shkruar për katër lloje ushtrimesh që mund të ndihmojnë në uljen e rrezikut nga demenca.
1. Ushtrime aerobike – një orë në javë
Ushtrimet aerobike, si vrapimi, noti, biçikleta, apo ecja e shpejtë, janë të njohura për përmirësimin e shëndetit të trurit. Një studim që ka bërë Universiteti i Andeve në Kolumbi, që ndoqi më shumë se 10,000 pjesëmarrës gjatë 16 vjetëve, tregoi se ata që ushtruan rregullisht ishin 10% më pak të rrezikuar nga demenca. Studiuesit kanë zbuluar gjithashtu se edhe ata persona që ushtrojnë vetëm në fundjavë kanë përfitime të ngjashme, por nuk ka mjaft dëshmi për të thënë nëse është më e dobishme se çdo ditë.
“Një orë vrapim, not apo çiklizëm çdo javë, edhe nëse e ndani në dy seanca, do të mjaftojë për të ulur rrezikun e zhvillimit të demencës”, ka thënë doktori Gary O’Donovan, nga Universiteti i Andeve.Ai ka këshilluar se 20 minuta ushtrime aerobike çdo ditë, ose 1-2 orë çdo javë, janë të mjaftueshme për përfitime të mëdha.
2. Joga, pilates apo tai-chi: një kurs gjatë fundjavës
Aktivitetet si yoga, pilates dhe tai chi ndihmojnë në uljen e stresit, përmirësimin e humorit dhe forcimin e aftësive njohëse. Një studim i vitit 2022 ka treguar se yoga mund të parandalojë humbjen e masës së errët në tru, proces kyç që ndodh gjatë zhvillimit të demencës, veçanërisht tek gratë. Pilates dhe tai chi gjithashtu ndihmojnë në përmirësimin e funksionit kognitiv, menaxhimin e kohës dhe aftësive si marrja e vendimeve tek të moshuarit që janë në rrezik.
“Një klasë yoga çdo javë mund të sjellë përfitime të dukshme për shëndetin e trurit”, ka thënë profesori Devi Sridhar nga Universiteti i Edinburgut.
Ekspertët këshillojnë njerëzit që të marrin pjesë në një klasë yoga, pilates ose tai chi një herë në javë për të përmirësuar funksionin kognitiv dhe për ta zvogëluar stresin.
3. Ecja 4,000 hapa (ose 40 minuta në ditë)
Ecja është një nga mënyrat më të thjeshta dhe më të arritshme për të qëndruar aktiv. Një studim i vitit 2022 ka treguar se ata që ecën 4 mijë hapa çdo ditë janë 25% më pak të rrezikuar për demencë se ata që ecin pak. Përfitimet rriten kur arrin 6,000 hapa, ku rreziku për demencë ulet me gati 50%. Ecja është gjithashtu ushtrim aerobik, që rrit qarkullimin e gjakut dhe oksigjenin në tru.
“Vetëm 4 mijë hapa çdo ditë mund të ulin rrezikun për demencë për 25%”, ka thënë profesori Devi Sridhar.
Ai ka këshilluar që njerëzit duhet të angazhohen e të ecin nga 40 minuta çdo ditë ose të shtojnë 10-20 minuta ecje në rutinën tuaj të përditshme.
4. Ngritja e peshave: 45 minuta dy herë në javë
Edhe pse shumica e studimeve fokusohen në ushtrimet aerobike, hulumtimet sugjerojnë që nga ushtrimet me ngritje të peshave mund të ketë përfitime të mëdha për trurin, veçanërisht për ata që janë në rrezik për demencë. Një studim nga Universiteti i Sydneyt në Australi ka treguar se pesha mund të ngadalësojë dhe madje të ndalojë degjenerimin në zonat e trurit që janë të lidhura me Alzheimerin. Pjesëmarrësit që kryen 90 minuta me ngritje peshe brenda javës, kanë përjetuar përmirësime të dukshme.
“Ushtrimet e forcës, si ngritja e pesha, mund të ngadalësojnë përkeqësimin e trurit dhe të ndihmojnë në mbajtjen e shëndetit të tij” kanë deklaruar zyrtarët e Universitetit të Sydneyt.
Këshillohet që njerëzit të bëjnë 45 minuta ushtrime me peshë ngritje dy herë në javë, duke përfshirë ushtrime si “squat” apo të tjera në shtëpi ose në palestër.
Ushtrimet e lehta e të shkurtra, të tilla si ecja, yoga, dhe ngritja e peshave, mund të ndihmojnë shumë në uljen e rrezikut nga demenca. Disiplina është çelësi, sado pak që dikush të bëjë ushtrime, mund të ketë përfitime të dukshme për shëndetin mendor.