Edhe në Kosovë, sikurse në disa vende në botë, tanimë është konfirmuar prezenca e variantit afrikan të COVID-19.

Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike të Kosovës (IKShPK) ka njoftuar se pacienti është duke u hospitalizuar në Klinikën Infektive dhe është nga Drenasi.

Por çfarë dimë deri më tani për këtë dhe variantet e ndryshme?

Sipas BBC, përcjell Telegrafi, viruset pësojnë mutacion gjatë gjithë kohës dhe shumica e ndryshimeve nuk kanë rëndësi. Disa madje dëmtojnë virusin.

Por të tjerët mund ta bëjnë sëmundjen më infektive ose kërcënuese – dhe këto mutacione priren të mbizotërojnë.

Ata me ndryshimet më potencialisht shqetësuese quhen “variante shqetësimi” dhe mbahen nën vëzhgimin më të afërt nga zyrtarët shëndetësorë dhe përfshijnë:

Varianti India ose Delta (B.1.617.2) prej të cilave më shumë se 12,000 raste janë parë vetëm në të gjithë Mbretërinë e Bashkuar.

Varianti i Mbretërisë së Bashkuar, Kent ose Alpha (i njohur gjithashtu si B.1.1.7) është i përhapur në Britani – me më shumë se 200,000 raste të identifikuara – dhe është përhapur në më shumë se 50 vende dhe duket se po ndryshon përsëri.

Ndërkohë, varianti i Afrikës së Jugut ose Beta (B.1.351) është identifikuar në të paktën 20 vende të tjera, përfshirë edhe Kosovën.

Veç këtyre, varianti Brazil ose Gamma (P.1) është përhapur në më shumë se 10 vende në botë.

A janë më të rrezikshëm?

Sipas shkrimit të BBC, përcjell Telegrafi, nuk ka asnjë provë se ndonjë prej tyre shkakton sëmundje shumë më serioze për shumicën dërrmuese të njerëzve.

Ashtu si me versionin origjinal, rreziku mbetet më i lartë për njerëzit që janë të moshuar ose kanë kushte të konsiderueshme themelore shëndetësore.

Por një virus duke qenë më infektues dhe po aq i rrezikshëm, në vetvete do të çojë në më shumë vdekje në një popullatë të pavaksinuar.

Kështu që këshilla për të shmangur infeksionin mbetet e njëjtë për të gjitha llojet: lani duart, mbani distancën, vishni një mbulesë të fytyrës dhe jini vigjilent për ventilimin.

Si po sillen variantet e COVID-19?

Variantet për të cilat ekspertët shqetësohen kanë pësuar të gjitha ndryshimet në proteinën e tyre kulmore – pjesën e virusit që bashkohet me qelizat njerëzore.

Varianti Delta për shembull ka disa karakteristika potencialisht të rëndësishme (të tillë si L452R) që mund ta bëjnë atë të përhapet më lehtë.

Sidoqoftë, nuk ka asnjë provë që tregon se shkakton sëmundje më të rëndë ose mund t’i bëjë vaksinat aktuale më pak efektive, kanë thënë zyrtarët e Mbretërisë së Bashkuar.

Ndërkohë, Organizata Botërore e Shëndetësisë, ka klasifikuar një variant tjetër, të ngjashëm që po qarkullon gjithashtu në Indi – i quajtur B.1.617 – si një variant shqetësimi.

Një mutacion, i quajtur N501Y, i ndarë nga variantet Alpha, Gamma dhe Beta duket se e bën virusin më aktiv në infektimin e qelizave dhe përhapjen.

Variantet Beta dhe Gamma gjithashtu kanë një mutacion kyç, të quajtur E484K, që mund të ndihmojë virusin të shmangë antitrupat, pjesët kryesore të sistemit imunitar që ndihmojnë trupat të luftojnë infeksionin.

A do të funksionojnë vaksinat e tanishme kundër varianteve?

Vaksinat aktuale janë krijuar për versione të hershme të coronavirusit, por shkencëtarët besojnë se ato duhet të funksionojnë, megjithëse potencialisht me më pak efektivitet.

Kërkimet laboratorike sugjerojnë që antitrupat që mund të luftojnë infeksionin – të shkaktuar nga vaksinimi ose infeksioni i kaluar – mund të jenë disi më pak efektivë kundër Delta.

Sidoqoftë, siç thuhet ndër tjerash, dy doza të vaksinës Pfizer ose AstraZeneca ende mbrojnë njerëzit nga sëmundja.