Kolonoskopia është një procedurë që përdoret për të ekzaminuar gjendjen e zorrës së trashë dhe fundin e zorrës së hollë. Arsyeja e indikimit të kësaj procedure është diagnostikimi i sëmundjeve të mundshme ose trajtimi i disa patologjive që mund të përcaktohen përmes të njëjtit ekzaminim, si hemorroide, polipe apo lloje të tjera anomalish.

Si kryhet?

Për të kryer kolonoskopinë përdoret një pajisje e quajtur kolonoskop, që përbëhet nga një tub fleksibël që futet në rektum përmes sfinkterit anal. Nëse qëllimi i procedurës është diagnostikues, gjatë procedurës do të përdoret një kamerë dhe dritë që do të lehtësojë shfaqjen/pamjen e zorrës së trashë në monitor. Nga ana tjetër, nëse kolonoskopia bëhet për trajtimin e një patologjie (për shembull, heqja e polipeve), shtohen edhe instrumente të tjera për të kryer ndërhyrjen.

Kur duhet bërë?

Kjo procedure bëhet për të përjashtuar mundësinë e kancerit të zorrës së trashë tek pacientët që shfaqin simptoma digjestive ose kanë një histori familjare (predispozita gjenetike). Nga ana tjetër, tek popullata e përgjithshme pa faktorë rreziku, rekomandohet që të bëhet kolonoskopia mbi moshën 50 vjeç dhe të përsëritet çdo pesë ose dhjetë vjet.

Kolonoskopia kryhet gjithashtu në rast se janë të pranishme simptomat e mëposhtme:

• Diarre kronike
• Dhimbje kronike të barkut
• Gjakderdhje rektale kur shkoni në tualet ose në vetë përmbajtjen fekale.
• Semundja Crohn
• Koliti ulceroz
• Anemi kronike me mungesë hekuri, e cila mund të shkaktohet nga gjakderdhja në zorrën e trashë.
• Prania e polipeve ose historia familjare e polipozës
• Gjatë humbjes së peshës në një kohë të shkurtër dhe pa arsye të dukshme si dieta, ushtrimet/aktiviteti fizik etj.

Në cilat raste nuk rekomandohet kolonoskopia?

Kushtet bazë në të cilat kolonoskopia është kundërindikuar janë: dështimi i rëndë i dekompensuar i frymëmarrjes ose i zemrës, infarkti i shpejt i miokardit, perforimi i zorrëve dhe çrregullimet serioze të koagulimit të gjakut.

Përgatitja e pacientit para kryerjes së procedurës

Para kësaj procedure, pacienti duhet të ndjekë një sërë udhëzimesh në mënyrë që të eliminojë mbetjet e mundshme të ushqimit nga sistemi tretës.
Ditët para kryerjes së kolonoskopisë duhet të zbatohet një dietë e caktuar, rekomandohet konsumi i ushqimeve të lëngshme. Gjithashtu, pacienti duhet ta plotësojë këtë dietë me produkte laksative për të nxitur zbrazjen e zorrëve.

A ekziston ndonjë rrezik nga kryerja e procedurës?

Megjithëse kolonoskopia është një procedurë e sigurt, si çdo teknikë mjekësore invazive, ajo mund të ketë rreziqe të caktuara. Komplikimet serioze zakonisht ndodhin në 0.5% të rasteve dhe zakonisht zgjidhen gjatë së njëjtës procedurë.

A është kolonoskopia një procedurë e dhimbshme?

Në ditën e ndërhyrjes pacientit i jepet një dozë e caktuar sedativi, kështu që ai ose ajo nuk do të ndjej dhimbje apo shqetësim dhe mund të qëndrojë i qetë gjatë procedurës. Kohëzgjatja e procedurës mund të variojë nga 30 minuta në një orë në varësi të problemit dhe zonës së zorrës që do të ekzaminohet.
Pas përfundimit të procedurës, pacienti duhet të qëndrojë në një pozicion të shtrirë derisa anestezia të kalojë. Rekomandohet që pacienti të jetë i shoqëruar sepse edhe disa orë pas vetë procedurës mund të vërehen efekte të lehta sedativit dhe nuk rekomandohet të ngasë automjet.

Edhe pse mund të duket si një procedure paksa e pakëndshme, kolonoskopia nuk përbën problem për shumicën e pacientëve, të cilët kthehen në aktivitetet e tyre të përditshme brenda 24 orëve. Ajo që mund të vini re është fryerja për shkak të presionit në zonën e barkut të shkaktuar nga vetë pajisja dhe gazi i përdorur për të zgjeruar muret e traktit digjestiv.

Nëse keni ndonjë nga simptomat e lartpërmendura, ju rekomandojmë që të mos e vononi vizitën tek mjeku specialist. Nëse ai e sheh të nevojshme, do të organizojë këtë lloj ekzaminimi për ju. Parandalimi është ilaçi më i mirë.