Autizmi është çrregullim neurobiologjik që veçohet me vështirësi në komunikim, ndërveprimi shoqëror dhe sjellje të përsëritura dhe rreze të kufizuar interesash.

Simptomat e autizmit fillojnë të shfaqen para moshës dy vjeçare dhe shkalla e dëmtimit të këtyre tri fushave dallon nga individi në individ.

Sipas DSM-IV-R Autizmi përkufizohet si një çrregullim që karakterizohet nga:

Dëmtim cilësor i marrëdhënieve sociale

Dëmtim cilësor i komunikimit

Karakter të kufizuar dhe stereotipik të sjelljes

Cynthia Johnson, Drejtoreshë e Qendrës për Fëmijë me Autizëm në Cleveland thotë se për të diagnostikuar nëse një fëmijë ka autizëm, identifikohen deficitet në dy fusha kryesore:

Social-komunikimi – i cili përfshin deficitet në komunikim si dhe përdorimin e komunikimit për t’u angazhuar në shoqëri. Kjo mund të përfshijë mos përdorimin e kontaktit me sy në mënyrë tipike ose mos përdorimin e gjesteve ose forma të tjera të komunikimit joverbal.

Sjelljet kufizuese dhe të përsëritura – Kjo mund të përfshijë kryerjen e veprimeve dhe lëvizjeve të përsëritura, të ketë interes vetëm për tema të caktuara ose të thuash fjalë të caktuara në mënyrë të përsëritur.

“Ashpërsia e këtyre simptomave mund të ndryshojë shumë. Shpesh jemi në gjendje t’i zbulojmë ato para se fëmija të mbush 2 vjeç”, thotë Johnson.

Për të diagnostikuar ASD, ajo thotë se duhet zhvilluar një intervistë gjithëpërfshirëse me prindërit e fëmijës ose kujdestarët e tjerë. Pastaj të punohet me fëmijën për të parë se si ata bashkëveprojnë me materiale të specializuara.

“Ne mund të bëjmë disa aktivitete të strukturuara të lojërave dhe të vlerësojmë se si fëmija reagon ndaj nesh dhe familjes së tyre”, vazhdon Johnson.

Nëse fëmija ende nuk flet,  a po përdor gjeste ose metoda të tjera për të komunikuar dëshirat e tyre? Nëse ndodh kështu, mund të vërehet ndryshimi midis një fëmije me një vonesë gjuhësore ose ASD.

“Ne gjithashtu dëshirojmë të marrim sa më shumë informacione të jetë e mundur nga mësuesi dhe terapisti i fëmijës. Të gjitha këto informacione na ndihmojnë të kemi një pamje të qartë të fëmijës dhe të përcaktojmë nëse ai ose ajo i plotëson kriteret diagnostikuese për ASD”, shton ajo.

“Gjatë procesit të diagnostikimit, familjet mësojnë ashpërsinë e ASD, si dhe ashpërsinë e dallimeve në zhvillim. Është e rëndësishme t’i mbani ato të ndara. Mund të keni një fëmijë i cili po i tejkalon moshatarët e tyre në zhvillimin njohës, por prapë ka simptoma të ASD që pengojnë funksionin e tyre të përditshëm. Ju gjithashtu mund të keni një fëmijë, zhvillimi njohës i të cilit është shumë larg. Në secilin rast duhet të përdorim ndërhyrje ose nivele të ndryshme të ndërhyrjes”, thotë Johnson.

Sot trajtimi kryesor për ASD është terapia intensive e sjelljes. Sa më parë të ndërhyjmë, aq më herët mund të kompensojmë kaskadën e zhvillimit përçarës dhe të mbyllim hendekun në ndryshimet e zhvillimit./Familja Jonë