Kanceri i gjirit është diagnoza më e zakonshme e kancerit tek gratë në Shtetet e Bashkuara.
Ky artikull shqyrton se sa shpejt mund të përhapet kanceri i gjirit, mënyrat e zakonshme që kanceri i gjirit mund të përparojë dhe perspektiva afatgjate për gjendjen.
Sa shpejt mund të përhapet kanceri i gjirit?
Kanceri shfaqet për shkak të mutacioneve në qelizat njerëzore. Mutacionet nuk ndjekin modele normale dhe të parashikueshme të ndarjes qelizore, kështu që është e vështirë të parashikohet përparimi.
Tumoret shfaqen kur qelizat e dëmtuara përsëriten vazhdimisht për të formuar një grumbull qelizash jonormale.
Qelizat e kancerit të gjirit mund të shkëputen dhe të lëvizin përmes limfës ose enëve të gjakut në zona të tjera të trupit.
Nëse qelizat e kancerit të gjirit fillojnë të rriten në një pjesë tjetër të trupit, kjo quhet metastazë.
Kanceri i gjirit ka më shumë gjasa të japë metastaza në nyjet limfatike, mushkëri dhe kocka.
Pavarësisht vendndodhjes së tumorit të ri, mjekët ende e konsiderojnë atë si kancer të gjirit.
Rritja e kancerit të gjirit dhe shanset për t’u përhapur varen nga kushtet e mëposhtme:
– Lloji i kancerit të gjirit;
– Kanceri i gjirit mund të jetë invaziv ose joinvaziv:
– Kanceri joinvaziv i gjirit nuk do të përhapet përtej kanaleve ose lobulave.
– Kanceri invaziv i gjirit mund të përhapet në indin lidhor përreth, nyjet limfatike dhe zona të tjera të trupit.
Klasa (1–3)
Një mjek onkolog do të vlerësojë kancerin e gjirit (1-3) bazuar në atë se sa qelizat e kancerit duken si qelizat normale të gjirit:
– Klasa 1 është një kancer me rritje më të ngadaltë;
– Klasa 3 është një kancer me rritje më të shpejtë;
Faza (0–4)
Profesionistët e kujdesit shëndetësor përshkruajnë shkallën e përparimit të kancerit të gjirit në faza. Ky informacion është tepër i rëndësishëm kur merrni vendime në lidhje me trajtimin.
Fazat e kancerit të gjirit janë si më poshtë:
Faza 0. Mjekët e konsiderojnë kancerin e gjirit në këtë fazë joinvazive dhe është i pranishëm vetëm në kanalet ose lobulat.
Faza 1. Kanceri i gjirit në këtë stad është invaziv, por mbetet i vogël dhe afër vendit primar. Faza 1A përfshin tumore që janë 2 centimetra ose më të vogla dhe që nuk kanë arritur në nyjet limfatike. Në fazën 1B, kanceri ka arritur në nyjet limfatike.
Faza 2. Kanceri i gjirit në fazën 2 është invaziv, tumoret mund të jenë më të mëdhenj se në stadin 1 dhe kanceri mund të jetë përhapur në nyjet limfatike.
Faza 3. Kanceri i gjirit është invaziv, tumoret mund të jenë më të mëdhenj dhe kanceri është përhapur në nyjet limfatike dhe në këtë faze, kanceri nuk është përhapur në organe të tjera.
Faza 4. Kanceri i gjirit është zhvilluar në zona të tjera të trupit jashtë gjirit dhe nyjeve limfatike, shpesh në kocka, mushkëri, tru ose mëlçi. Trajtimi në këtë fazë fokusohet në kontrollin e kancerit dhe parandalimin e përhapjes së tij më tutje.
Megjithëse është e vështirë të vlerësohet progresi i kancerit gjatë një viti, Shoqata Amerikane e Kancerit ofron vlerësime në lidhje me normat e mbijetesës 5-vjeçare për gratë në faza të ndryshme të kancerit të gjirit.
Shkalla e mbijetesës 5-vjeçare i referohet numrit të grave që do të jetojnë për 5 vjet pasi zbulojnë se kanë kancer gjiri:
– afër 100 për qind për fazat 0 dhe 1;
– 93 përqind për fazën 2;
– 72 përqind për fazën 3;
– 22 përqind për fazën 4;
Këto shifra janë vlerësime të popullsisë. Shkalla individuale e mbijetesës së çdo personi ndryshon në varësi të një game të gjerë faktorësh.
Rritja ose përhapja brenda një viti shpesh do të varet nga faktorë personalë, duke përfshirë:
– mosha në diagnozë;
– statusi hormonal, si para ose pas menopauzës;
– histori familjare e kancerit të gjirit;
– ekspozimi ndaj alkoolit, cigareve ose ndotjes;
– historia e mëparshme e kancerit.
Disa shenja dhe simptoma të kancerit të gjirit përfshijnë:
– një gungë ose masë në indin e gjirit;
– dhimbje, ënjtje ose skuqje në çdo pjesë të gjirit;
– gropëzime të lëkurës që mbulon gjoksin;
– rrjedhje e pazakontë nga thithka;
– rrëshqitje e lëkurës mbi ose afër thithkës;
– ndryshimi i formës ose madhësisë së gjirit.
Diagnoza
Diagnostifikimi i kancerit të gjirit fillon me kontrollin për shenjat e hershme. Procedurat mund të përfshijnë ekzaminime të gjirit dhe mamografi.
Nëse një ofrues i kujdesit shëndetësor gjen shenja të hershme të kancerit të gjirit ose dyshon shumë se një person mund të ketë kancer gjiri, ai ka të ngjarë të urdhërojë teste shtesë. Këto mund të përfshijnë:
Një ekzaminim i gjirit, mamografia, ultratingulli, MRI, dhe një biopsi. /Medical News Today