Shumë njerëz mendojnë se shenjat e para të demencës janë harresa e detajeve të rëndësishme si datat dhe fakte specifike.
Por në realitet shumë nga veprimet e përditshme mund të jenë shenja paralajmëruese të zhvillimit të kësaj sëmundje neurodegjenerative.
Sipas një studimi edhe një lëvizje e thjeshtë si të çuarit në këmbë dhe mënyra se si ndiheni pas këtij veprimi, mund të jetë një shenjë e hershme e demencës.
Çfarë tregon studimi i fundit për demencën dhe shenjat e hershme?
Një studim i botuar në revistën “Neurology” (Neurologjia) në Tetor të 2020, eksploroi lidhjen e mundshme midis demencës dhe hipotensionit ortostatik.
Një gjendje që i bën njerëzit të ndjejnë marramendje kur ngrihen në këmbë për shkak të një rënieje të papritur të presionit të gjakut.
Studiuesit vunë re se tek pacientët ku presioni i gjakut ndryshoi më shumë me kalimin e kohës, rreziku për t’u prekur nga demenca ishtë më i lartë.
Megjithatë ata pranuan se ky studim ishte vetëm vëzhgues dhe nuk mund të përcaktonte një shkak dhe pasojë midis kësaj lidhjeje.
Ata arritën në përfundimin se gjetjet e tyre mund të sigurojnë një mjet të vlefshëm për monitorimin e sëmundjes, vlerësimin e rrezikut dhe përfundimisht parandalimin e zhvillimit të sëmundjes.
“Presioni i gjakut kur njerëzit ndryshojnë pozicion nga ulur në këmbë duhet të monitorohet,” tha Laure Rouch, autore e studimit nga Universiteti San Francisko, në Kaliforni.
“Është e mundur që monitorimi i rënieve të presionit të gjakut mund të jetë një mënyrë premtuese për të ndihmuar në ruajtjen e aftësisë së të menduarit dhe kujtesës, kur njerëzit plaken.”, shtoi në fund ajo.
Por ky nuk ishte studimi i parë që hulumtoi një lidhje të mundshme midis ndjesisë së marramendjes kur ngriheni në këmbë dhe zhvillimit të demencës.
Në një studim të vitit 2016, një ekip studiuesish nga Qendra Mjekësore Erasmus në Holandë, ndoqën afërsisht 6,000 pjesëmarrës për një mesatare prej 15 vitesh.
Rezultatet e tyre zbuluan se ata që kishin episode të përsëritura të presionit të ulët të gjakut dhe ndjenin marramendje gjatë ngritjes në këmbë kishin më shumë gjasa të zhvillonin demencë më vonë.