Ekzistojnë më shumë se 100 lloje të kancerit dhe sipas Institutit Kombëtar të Kancerit të SHBA-së, “në vitin 2022, afërsisht 1.9 milionë njerëz do të diagnostikohen me kancer në Shtetet e Bashkuara”
Nuk ka asnjë shkak të vetëm të kancerit, por faktorë të tillë si gjenetika, zakonet mjedisore dhe shëndetësore luajnë një rol të madh.
“Kanceret janë ndër tre shkaqet kryesore të vdekjes në SHBA dhe shkaku kryesor i vdekjeve në nivel global. Për fat të mirë, shumë lloje të kancerit mund të zbulohen herët dhe disa lloje mund të parandalohen herët përmes ndryshimeve në rutinat e përditshme dhe stilin e jetesës,” tha Jagdish Khubchandani, profesor i shëndetit publik pranë Universitetit të Nju Meksikos.
Pirja e duhanit dhe konsumimi i alkoolit
Pirja e duhanit lidhet me shumë probleme shëndetësore (p.sh. sëmundje të zemrës), por është veçanërisht e lidhur me një gamë të gjerë kanceresh. Reduktimi i pirjes së duhanit ose lënia e duhanit mund të ketë një ndikim të madh në uljen e rrezikut të këtyre kancereve.
Në mënyrë të ngjashme, shmangia e duhanit të dorës së dytë mund të zvogëlojë ndjeshëm rrezikun e kancerit. Për përfitimet shëndetësore të disa llojeve të alkoolit flitet shpesh, por konsumimi afatgjatë dhe i tepruar i alkoolit lidhet gjithashtu me lloje të ndryshme të kancerit.
Rrezatimi
Rrezatimi ultraviolet ose jonizues është shumë i zakonshëm rreth njerëzve. Këto rrezatime dëmtojnë qelizat dhe ADN-në tonë, duke shkaktuar riprodhim jonormal të qelizave, pra kancer.
Solariumet janë një burim i zakonshëm i një dëmtimi të tillë të qelizave të trupit të njeriut, veçanërisht në rastin e kancerit të lëkurës (i ngjashëm me ekspozimin e tepërt në diell)”.
Konsumimi i mishit
“Jo të gjitha llojet e mishit janë të rrezikshme apo të lidhura me kancerin”, thekson doktor Khubchandani.
“Kjo varet nga lloji i mishit, aditivët dhe mënyra e gatimit. Për shembull, disa kimikate toksike si hidrokarburet aromatike policiklike, të cilat dëmtojnë mekanizmat e riprodhimit të qelizave tona, prodhohen kur mishi i muskujve gatuhet në temperatura shumë të larta (p.sh. tiganisja ose pjekja në skarë direkt mbi flakë). Kufizimi i konsumit të mishit të kuq dhe të përpunuar mund të shtojë përfitime të tjera shëndetësore”, shkruan portali EatThis. /KP
