Sëmundja e pestë është një infeksion i lehtë viral që është më i zakonshëm tek fëmijët. Është shkaktuar nga parvovirusi B19 i njeriut. Emri mjekësor për sëmundjen e pestë është eritema infektive. Quhet sëmundja e pestë, sepse ajo ishte e pesta në listën e sëmundjeve që shkaktuan skuqjen e fëmijëve në të kaluarën. Të tjerat përfshijnë fruthin, rubeolën (fruthin gjerman), lijën e ujit, fruthin e keq dhe roseolen. Sëmundja e pestë nganjëherë quhet “sëmundja e faqes së goditur “. Skuqja e ndezur e kuqe në fytyrë duket sikur fëmija është goditur në faqe.

Rreth gjysma e njerëzve marrin sëmundjen e pestë dikur gjatë fëmijërisë ose adoleshencës së tyre. Nëse keni kaluar sëmundjen e pestë, nuk do të jeni në rrezik ta merrni atë përsëri.

Simptomat e Sëmundjes së Pestë

Shenjat e para të sëmundjes së pestë janë simptoma të buta të gripit ose të ftohtit, duke përfshirë:

• temperaturë të ulët
• dhimbje të fytit
• dhimbje koke
• hunda e bllokuar ose rrjedhëse
• lodhje

Pas disa ditësh nga këto simptoma, fëmija juaj mund të zhvillojë një skuqje të kuqe të ndritshme në fytyrën e tij ose të saj. Skuqja mund të përhapet pastaj në krahë, këmbë dhe pjesët tjera të trupit. Pas 5 deri 10 ditësh, skuqja zakonisht zbehet. Ajo zbehet nga qendra jashtë, duke e bërë atë të duket me njolla ose “shenja”. Mund të shfaqet përsëri kur fëmija juaj nxehet ose del në diell. Kjo mund të vazhdojë për disa javë ose muaj pas sëmundjes.

Të rriturit që kapin virusin zakonisht nuk e zhvillojnë skuqjen. Në vend të kësaj, ata kanë më shumë gjasa të përjetojnë dhimbje të nyjeve ose ënjtje. Kjo zakonisht ndodh në duar, kyçet e duarve, gjunjët dhe kyçet e këmbëve. Mund të zgjasë disa muaj, por zakonisht bëhet më mirë pas 1 deri në 2 javë. Disa të rritur që marrin sëmundjen e pestë nuk përjetojnë asnjë simptomë.

Simptomat shfaqen zakonisht 4 deri në 14 ditë pas ekspozimit. Skuqja mund të mos shfaqet për 3 javë dhe pasi që fëmija juaj ka skuqje, sëmundjai nuk është më ngjitëse.

Çka e Shkakton Sëmundjen e Pestë?

Sëmundja e pestë është shkaktuar nga parvovirusi B19. Ky nuk është i njëjti parvovirus që mund të infektojë qentë dhe macet. Është përhapur kur ju ose fëmija juaj vijnë në kontakt me pështymë ose mukozë që bart virusin. Mund të përhapet nga kollitja, teshtitja ose përdorimi i përbashkët i gjësendeve. Gjithashtu mund të përhapet përmes gjakut. Një grua shtatzënë që ka sëmundjen e pestë mund t’ia kalojë fëmijës së saj.

Si diagnostikohet sëmundja e pestë?

Mjeku juaj zakonisht mund të tregojë nëse fëmija juaj ka sëmundje të pestë duke parë “skuqjen e faqeve”. Mund të përdoret një test i gjakut, por zakonisht nuk nevojitet.

A mund të parandalohet apo evitohet sëmundja e pestë?

Nuk ka vaksinë për sëmundjen e pestë. Ju mund ta parandaloni fëmijën tuaj që ta marrë atë duke e ndihmuar atë të praktikojë shprehi të mira higjienike. Kjo perfshin:

• Lani duart shpesh me sapun dhe ujë.
• Mbulimi i gojës dhe hundës me bërrylin e tyre kur kolliten ose teshtinë.
• Të mos prekin sytë, hundën apo gojën.
• Shmangia e kontaktit të afërt me këdo që është i sëmurë.
• Mbajtja e tyre në shtëpi kur janë të sëmurë.

Trajtimi i sëmundjes së pestë

Shumica e rasteve të sëmundjes së pestë janë të lehta. Ato largohen pa trajtim. Ju mund të trajtoni simptomat e etheve dhe të gripit në fëmijën tuaj me acetaminophen (Tylenol).

Të rriturit që kanë dhimbje të nyjeve ose ënjtje mund të kenë nevojë të pushojnë dhe të kufizojnë aktivitetin. Ata mund të dëshirojnë të marrin ilaçe si Tylenol ose ibuprofen (Advil ose Motrin) për dhimbjen.

Të Jetosh me Sëmundjen e Pestë

Shumica e fëmijëve dhe të rriturve që marrin sëmundjen e pestë përjetojnë vetëm sëmundje të lehtë. Ata shërohen tërësisht dhe nuk kanë komplikacione. Por sëmundja e pestë mund të shkaktojë probleme në raste të caktuara:

• Gratë shtatzëna që kanë qenë të ekspozuara ndaj sëmundjes së pestë duhet të telefonojnë mjekun e tyre. Në rreth 5% të grave shtatzëna, foshnja zhvillon anemi të rëndë. Kur kjo ndodh, mund të ndodhë abort ose lindje e frytit të vdekur. Nëna mund të marrë ilaçe për ta trajtuar virusin. Në disa raste, foshnja e palindur mund të ketë nevojë për transfuzion gjaku. Nëse jeni shtatzënë, bisedoni me mjekun tuaj për sëmundjen e pestë. Ai ose ajo mund t’ju tregojë nëse keni nevojë të ndërmarrni ndonjë hap të veçantë për të shmangur virusin. Infeksioni nuk shkakton defekte të lindjes ose probleme zhvillimore.
• Sistem imun të dobët. Njerëzit që kanë probleme me sistemin imunitar mund të kenë nevojë për trajtim të veçantë për të ndihmuar në luftimin e infeksionit. Kjo përfshin njerëz që kanë pasur transplantim të organeve, ose që kanë kancer apo HIV.
• Anemia kronike. Njerëzit me anemi të qelizave drapërore ose lloje të tjera të anemisë kronike mund të kenë probleme nëse kanë sëmundje e pestë. Ata mund të zhvillojnë anemi të rëndë që kërkon transfuzion gjaku.