Albina Selmanaj
Periodontiti është një sëmundje e mishrave të dhëmbëve. Është një sëmundje inflamatore që shkaktohet nga mikroorganizmat bakterialë dhe përfshin një inflamacion të rëndë që shkakton shkatërrimin e aparatit mbështetës të dhëmbëve dhe mund të çojë në humbjen e dhëmbëve.Periodontiti prek më shumë se gjysmën e mbi 40-vjeçarëve në vendet e industrializuara.
Por për të kuptuar më shumë rreth kësaj sëmundje, Familja jonë ka intervistuar stomatologun, Armend Krasniqi i cili ka dhënë më shumë detaje që kanë rëndësi në përballjen me këtë sëmundje.
Gjatë intervistës stomatologu, Krasniqi ka shpjeguar më saktësishtë rreth shkaktarëve të periodontitit dhe ka treguar edhe për kohën se kur duhet të vizitohemi te dentisti.
Ndër të tjera, Krasniqi ka përshkruar edhe për mënyrën e trajtimit të kësaj sëmundje.
Për më shumë detaje lexoni intervistën e plotë më poshtë:
Shkaqet e periodontitit dhe kur duhet të vizitohemi te dentisti?
Shkaqet e mundshme të periodontitit përfshijnë si më poshtë:
- Pirja e duhanit.
- Diabeti.
- Higjiena e dobët e gojës.
- Stresi.
- Trashëgimia.
- Sistemi i dobet imunitar.
- Dhëmbët e shtrembër.
- Mangësitë themelore të imunitetit – p.sh., SIDA.
- Mbushjet që janë bërë me defekt.
- Vizita tek dentisti duhet të bëhet në momentin që vërehen ndryshimet e para në mishrat e dhëmbëve. Zakonisht sëmundjet paradontale kronike diagnostifikohen në vizitat rutinore tek dentisti për shkak se në fazat fillestare simptomat janë të pakta.
Cilat janë simptomat e periodontitit?
Meqenëse periodontiti është kryesisht pa dhimbje, pacienti shpesh i anashkalon fazat e hershme të sëmundjes. Përgjigja inflamatore e trupit e shkaktuar nga periodontiti gradualisht çon në simptomat e mëposhtme:
- mishrat e skuqur me gjakderdhje të shpeshtë dhe shpesh me erë të keqe
- lirimi i mishrave të skuqur nga dhëmbët
- deri te formimi i mëvonshëm i xhepave të thellë në të cilët mund të futen një numër i madhë i baktereve
- tek guri i dhëmbëve, i cili nuk është i dukshëm për pacientin, sepse formohet nën mishrat e dhëmbëve, pra midis mishrave të dhëmbëve dhe rrënjës së dhëmbit. Ky gur formohet si rezultat i gjakderdhjes së mishrave të dhëmbëve në xhepat periodontale të përflakur, përkatësisht kur proteinat në gjak dhe në sekretimin inflamator kalcifikohen.
- mishrat që largohen nga struktura e dhëmbëve
- deri te prishja e kockës së nofullës
- levizja e dhëmbëve
- humbje e dhëmbëve
Cili është trajtimi i periodontitit dhe cili është rreziku i mos trajtimit në kohë?
Mjekimi
Trajtimi mund të bëhet nga një dentist ose një periodontist. Një periodontist është një dentist i specializuar në sëmundjet e mishrave të dhëmbëve. Qëllimi i trajtimit është pastrimi i plotë i xhepave rreth dhëmbëve dhe parandalimi i dëmtimit të indeve të mishit të dhëmbëve dhe kockave përreth. Ju keni shansin më të mirë për trajtim të suksesshëm kur keni gjithashtu një rutinë të përditshme të kujdesit të mirë oral, menaxhoni kushtet shëndetësore që mund të ndikojnë në shëndetin e dhëmbëve dhe ndaloni përdorimin e duhanit.
- Trajtimet jokirurgjikale
Nëse periodontiti nuk është i avancuar, trajtimi mund të përfshijë procedura më pak invazive, duke përfshirë:
- Kiretazha heq gurët dhe bakteret nga sipërfaqet e dhëmbëve dhe poshtë vijës së mishit të dhëmbëve. Mund të bëhet duke përdorur instrumente manuale, lazer ose pajisje ultrasonike.
- Kiretimi i rrënjëve zbut sipërfaqet e rrënjëve. Kjo ndihmon në parandalimin e grumbullimit të mëtejshëm të gurëve dhe baktereve. Ai gjithashtu ndihmon që mishrat e dhëmbëve të ngjiten përsëri me dhëmbët tuaj.
- Antibiotikët lokalë ose oralë mund të ndihmojnë në kontrollin e infeksionit bakterial. Antibiotikët lokalë mund të përfshijnë shpëlarje të gojës me antibiotikë ose vendosjen e xhelit që përmban një antibiotik në xhepat e mishrave të dhëmbëve. Ndonjëherë antibiotikët oralë janë të nevojshëm për të hequr bakteret që shkaktojnë infeksione.
2.Trajtimet kirurgjikale
Nëse keni periodontit të avancuar, mund t’ju duhet kirurgji dentare, si:
Kirurgjia e flapit gingival
- Kirurgjia e flapit gingival përdoret më shpesh për pacientët që kanë pasur periodontitis dhe përdoret për të eliminuar xhepat periodontal.Gingiva do të pritet për ta ndarë atë nga dhëmbët, dhëmbët poshtë vijës së mishit të dhëmbëve do të pastrohen më pas duke përdorur pajisje ultratinguj dhe mjete manuale, më pas gingiva qepet në vend në pozicionin e duhur.
- Gingivektomia
- Indet e tepërta të mishit të dhëmbëve hiqen nga dhëmbët në rastet kur mishrat fillojnë të mbulojn dhëmbët.
- Shtimi i kockës
- Nëse struktura e kockave mbështetëse është dëmtuar nga sëmundja e mishrave të dhëmbëve, duke shkaktuar që dhëmbët të bëhen të lëvizshem ose të paqëndrueshëm, atëherë mund të kërkohet një transplant kockor. Materiali i graftit mund të merret nga kockat e pacientit, të krijohet nga kocka sintetike ose mund të dhurohet . Pas transplantimit, rritja natyrale e kockave promovohet dhe dhëmbët do të bëhen më të qëndrueshëm.
- Graftet e indeve të buta
- Nëse mishrat fillojnë të tërhiqen, mund të merret indi dhurues ose mund të përdoret indi ekzistues nga çatia e gojës së pacientit dhe të shartohet në pozicionin e tij për të zëvendësuar gingiven që mungon ose është tërhequr.
- Rigjenerimi i udhëzuar i indeve
- Pjesët e vogla të indit, të marra nga diku tjetër në pacientin vendosen midis kockës dhe indit të mishit të dhëmbëve. Kjo do të nxisë rigjenerimin e indeve të mishrave të dhëmbëve të shëndetshëm kur mishrat e dhëmbëve janë tërhequr ose dëmtuar nga sëmundja.
A mund të shkaktojë periodontiti edhe sëmundje të tjera, nese po pse?
Fatkeqësisht, periodontiti nuk është një sëmundje që kufizohet vetëm në dhëmb ose në zgavrën e gojës. Pasi bakteret infektive të kenë shpërthyer, ato mund të hyjnë në të gjithë trupin përmes qarkullimit të gjakut dhe në këtë mënyrë të çojnë në inflamacione të ngjashme në pjesë krejtësisht të ndryshme të trupit:
- Sëmundja periodontale mund të rrisë rrezikun e zhvillimit të artritit (inflamacion të kyçeve). Kur pacientët vuajnë nga artriti dhe periodontiti, mund të vërehet se trajtimi i suksesshëm jokirurgjikal i periodontitit mund të rezultojë gjithashtu në përmirësimin e artritit.
- Periodontiti gjithashtu mund të shkaktojë depozitime në enët e gjakut shumë më shpesh. Rreziku i zhvillimit të sëmundjeve të zemrës si rezultat thuhet të jetë dy herë më i lartë te pacientët me periodontit sesa te njerëzit me periodontium të shëndetshëm .
- Kur gratë shtatzëna vuajnë pa vetëdije nga sëmundja periodontale, kjo mund të rrisë rrezikun e tyre për abort.
- Paradontiti thuhet se madje shkakton ose përkeqëson diabetin. Në të njëjtën kohë, trajtimi i periodontitit është dukshëm më pak efektiv tek diabetikët sesa tek jo-diabetikët.
- Astma gjithashtu duket të jetë më e zakonshme te pacientët me periodontit sesa te njerëzit me mishra të shëndetshëm.