Mar, Mar 19, 2024
Banner Top
Banner Top
Çfarë ndodh në kokën tuaj kur zemëroheni?

Mendoj se të kuptuarit e informacionit mbi trurin është thelbësor në hedhjen e një themeli për menaxhimin e zemërimit. Truri juaj është qendra e logjikës dhe emocioneve tuaja. Duke kuptuar se si funksionon trupi juaj, ju mund të kuptoni më mirë pse mendoni dhe ndjeni atë që bëni kur jeni të zemëruar.

Shkencëtarët kanë identifikuar një zonë specifike të trurit të quajtur amygdala, si pjesë e trurit që përpunon frikën, shkakton zemërimin dhe na motivon të veprojmë. Na paralajmëron për rrezikun dhe aktivizon përgjigjen e luftimit ose fluturimit. Studiuesit kanë zbuluar gjithashtu se korteksi paraballor është zona e trurit që kontrollon arsyetimin, gjykimin dhe na ndihmon të mendojmë logjikisht përpara se të veprojmë.

Në mënyrë stereotipe, gratë konsiderohen si emocionale dhe burrat si logjikë, por biologjia e zbulon këtë si të rreme. Çuditërisht, e kundërta është e vërtetë. Shkencëtarët kanë zbuluar se meshkujt kanë një pjesë më të madhe të trurit të tyre të përkushtuar ndaj përgjigjeve emocionale dhe një zonë më të vogël për të menduarit logjik sesa femrat. Kjo ka kuptim nëse e konsideroni energjinë e nevojshme për të qenë vigjilentë për vetë-mbrojtje. Burrat janë të prirur për gjueti, konkurrencë dhe dominim. Shpërthimet e tyre të fuqishme emocionale të zemërimit, kur shihen përmes lenteve të grumbulluesit të gjahtarëve, janë të dobishme për të dalë në krye gjatë një konfrontimi.

Burrat në botën e gjuetarëve-mbledhësve kishin nevojë për një amygdala të madhe për t’u përgjigjur shpejt kur skanonin terrenin për rrezik të mundshëm: A është e keqe kjo? A mund të më lëndojë? Nëse informacioni regjistrohet si i rrezikshëm, amygdala transmeton një sinjal shqetësimi në të gjithë trurin, i cili nga ana tjetër, shkakton rrahje tw shpejtë tw zemrës deri te presioni i lartë i gjakut, tek muskujt e tensionuar deri tek lirimi i adrenalinës. Brenda mili sekondave, burrat shpërthejnë nga inati ose ngrijnë nga frika, shumë përpara se korteksi i tyre paraballor të arrijë të kuptojë se çfarë po ndodh.

Për shembull, mendo se je në një restorant të mbushur me njerëz dhe zhurma e muhabetit nga dhjetëra biseda mbush ajrin. Papritur një kamerier i lëshon një tabaka me disa gota, të cilat përplasen dhe thyhen ndërsa bien në dysheme. Automatikisht, restoranti ndalet në mënyrë dramatike pasi të gjithë bien në heshtje në të njëjtën kohë. Ekziston një refleks instinktiv për të ndaluar dhe ngrirë kur ka një zhurmë të fortë të papritur.

Kjo ngre pikën e rëndësishme që truri nuk e di menjëherë nëse një përvojë është e vërtetë apo e imagjinuar. Si mund të jetë kjo? Ndërsa amygdala dhe korteksi prefrontal po punojnë drejt të njëjtit qëllim, për t’ju ndihmuar të mbijetoni, ata e përballojnë problemin nga drejtime të ndryshme.

Po shikon një film. Nëse është një film i frikshëm dhe dëgjoni një zhurmë jashtë, amygdala juaj do të thotë: “Çohu dhe mbylle derën”. Korteksi juaj paraballor e di që nuk ka asnjë vrasës me sëpatë jashtë, por ka të ngjarë të ngriheni dhe të mbyllni derën gjithsesi. Ose po shikon një film të trishtuar. Ti e di që është një film dhe askush nuk ka vdekur, por gjithsesi mund të fillosh të qash. Të gjitha këto rrethana shkaktojnë alarme të rreme, të cilat lëshojnë të njëjtin nivel ndjesie sikur të kishte ndodhur ngjarja e vërtetë. Kjo do të thotë se nëse truri nuk mund të dallojë se çfarë është e rrezikshme dhe çfarë jo, gjithçka duket si e kërcënuar.

Kur amygdala përpiqet të gjykojë nëse një situatë aktuale është e rrezikshme, ajo e krahason atë situatë me koleksionin tuaj të kujtimeve të kaluara të ngarkuara emocionalisht. Nëse ndonjë element kyç është edhe paksa i ngjashëm me tingullin e një zëri, shprehja në fytyrën e amygdalws suaj lëshon në çast sirenat e saj paralajmëruese dhe një shpërthim emocional shoqërues.

Kjo do të thotë se edhe ngjashmëritë e paqarta mund të shkaktojnë sinjale frike në tru, duke ju paralajmëruar për një kërcënim. Ky alarm i rremë ndodh sepse qëllimi është të mbijetosh, ka një avantazh të reagosh fillimisht dhe të mendosh më vonë./PsychCentral,

Youtube

Arkiva

Kategoritë