Ciroza e avancuar e mëlçisë mund të shtyjë nivelet e amoniakut në gjak në nivele të rrezikshme, por anashkalimi i mishit gjatë vaktit mund të ndihmojë në ndryshimin e kësaj, tregon një studim i ri.
“Ishte emocionuese të shihje se edhe ndryshimet e vogla në dietën tuaj, si të hani një vakt pa mish herë pas here, mund të ndihmojnë mëlçinë tuaj duke ulur nivelet e dëmshme të amoniakut te pacientët me cirrozë”, tha autori kryesor i studimit, Dr. Jasmohan Bajaj, gastroenterologe në Universitetin e Commonwealth të Virxhinias në Richmond.
Siç shpjegoi ekipi hulumtues, bakteret në zorrën tuaj gjenerojnë automatikisht amoniak pasi ndihmojnë trupin të tresë ushqimin. Tek njerëzit me mëlçi të shëndetshme, organi e merr atë amoniak dhe e dërgon në veshka, ku ekskretohet në mënyrë të padëmshme nëpërmjet urinës.
Megjithatë, cirroza dëmton aftësinë e organit për të përpunuar amoniakun në mënyrë që të krijohet në një mënyrë toksike.
Amoniaku madje mund të udhëtojë në tru dhe të shkaktojë konfuzion ose deliri, vunë në dukje studiuesit. Kjo quhet encefalopati hepatike dhe pa trajtim mund të çojë në koma dhe vdekje.
Dieta mund të luajë një rol të madh në këto procese, sepse dietat perëndimore të ulëta në fibra dhe të pasura me mish dhe karbohidrate rrisin nivelet e amoniakut të prodhuar nga zorrët.
Pra, po sikur një fajtor si mishi të hiqej nga përzierja?
Studimi i ri përfshiu 30 të rritur që hanë mish të trajtuar për cirrozë në Qendrën Mjekësore Richmond VA. Pacientëve iu kërkua të hanin një vakt që përmban një nga tre llojet e hamburgerëve: një i bërë nga një përzierje derri/viçi, tjetri me një zëvendësues të mishit vegan dhe një i tretë me një recetë vegjetariane “burger fasule”.
Niveli i proteinave të tre burgerëve ishte i njëjtë: rreth 20 gramë. Njerëzit hëngrën burgerët e tyre me patatina me pak yndyrë dhe një simite me drithëra të plota, pa asnjë mbushje.
Disa orë pas vaktit, Bajaj dhe kolegët përdorën shënues specifikë të aminoacideve në gjak për të matur nivelet e amoniakut në gjak.
Ekipi zbuloi se pacientët që kishin ngecur me hamburgerin e mishit kishin nivele më të larta të amoniakut në gjak sesa ata që konsumonin ndonjë nga burgerët me bazë bimore.
“Mund të jetë kaq e vështirë për të bërë ndryshime afatgjata të dietës dhe sjelljes”, pranoi Bajaj, por “ne pyesim veten nëse bërja e një ndryshimi të rastësishëm mund të ishte një opsion për këta pacientë. Pacientët e mëlçisë me cirrozë duhet të dinë se duke bërë ndryshime pozitive në dietën e tyre, nuk duhet të jetë dërrmuese apo e vështirë”.
Natyrisht, grupi i studimit ishte shumë i vogël, kështu që ekipi i Richmond theksoi se gjetjet janë paraprake. Megjithatë, ata besojnë se nuk mund të dëmtojë që mjekët t’ua transmetojnë gjetjet e reja pacientëve me cirrozë dhe t’i inkurajojnë ata të largohen nga mishi.
Gjetjet u publikuan të enjten në Clinical and Translational Gastroenterology.