Skleroza e shumëfishtë, ose MS, është një sëmundje e sistemit nervor qendror që mund të shkaktojë simptoma në të gjithë trupin. Shumica e ekspertëve besojnë se është një gjendje autoimune, në të cilën sistemi imunitar gabimisht sulmon indet normale në trup.

Në rastin e MS, sistemi imunitar sulmon shtresën e myelinës që normalisht mbron fibrat nervore në tru, palcën kurrizore dhe nervin optik. Fijet nervore themelore gjithashtu mund të dëmtohen ose shkatërrohen në këtë sulm.

Ndërsa sulmi përparon, veshja e myelinës bëhet e përflakur dhe gradualisht shkatërrohet, duke lënë zona të indit mbresë (sklerozë) që prishin impulset elektrike midis trurit dhe pjesëve të tjera të trupit.

Shprehja “sklerozë e shumëfishtë” i referohet zonave të shumta të indeve mbresë – shpesh të quajtura “lezione” – që zhvillohen përgjatë fibrave nervore të prekura dhe që janë të dukshme në skanimet MRI. Kuptimi i mirëfilltë i “sklerozës” është “ngurtësim patologjik i indeve”.

Lezionet e shkaktuara nga MS, dhe çrregullimi që rezulton nga impulset nervore në të gjithë trupin, janë ato që shkaktojnë shumicën e simptomave të shoqëruara me sklerozë të shumëfishtë.

Problemet e vizionit dhe dhimbja në sy janë simptoma të zakonshme të hershme të MS. Simptoma të tjera të zakonshme përfshijnë:

Ankth

Mosfunksionimi i fshikëzës dhe zorrëve

Depresion

Marramendje

Lodhje

Spasticiteti i muskujve

Dhimbje

Probleme me mendimin dhe kujtesën

Mosfunksionim seksual

Probleme me gjumin.

MS prek trupin e secilit person ndryshe, në varësi të vendit ku shkakton lezione ose dëmtim nervor në tru, palcën kurrizore dhe nervin optik. Shumica e njerëzve me MS kanë lodhje. Shumë prej tyre kanë vështirësi në ekuilibër, mpirje, spazëm të muskujve dhe probleme të fshikëzës. Disa njerëz kanë probleme në të menduarit dhe kujtesës për shkak të MS.

MS nuk ikën vetë. Barnat modifikuese të sëmundjes mund të zvogëlojnë relapset dhe të ngadalësojnë përparimin e përgjithshëm të sëmundjes. Transplantet e qelizave burimore gjithashtu kanë filluar të tregojnë premtime në ngadalësimin ose ndalimin e përparimit. Rrallë, MS-ja e një personi është “beninj” dhe përparon shumë pak pas simptomave fillestare. Por shumica e MS-së përkeqësohen me kalimin e kohës.

Ngaqë skleroza e shumëfishtë ende është e pashërueshme, mjekët përpiqen ta trajtojnë sëmundjen duke ngadalësuar përparimin e saj, si edhe duke trajtuar simptomat. Ilaçet që janë bërë për të ndalur ose ngadalësuar përparimin e sëmundjes dhe për të lehtësuar krizat janë të paktën dy: interferoni (një proteinë natyrore që nxirret nga qelizat imunitare), si dhe një ilaç që quhet acetat glatirameri.

Gjithashtu, mjekët u japin disa pacientëve ilaçe që quhen kortikosteroide, me qëllim që të pakësojnë pezmatimin dhe të përshpejtojnë shërimin kur ka përsëritje të simptomave.

Në mbarë botën, afro 2,5 milionë njerëz kanë këtë sëmundje./Familja Jonë